This page has been fully proofread once and needs a second look.

T
 
१४८ ]
 
महाकविबाण-विरचितं चण्डीशतकम् [ पद्याङ्क ६८ व्याख्या
 
वपुः शरीरं यस्य स तीक्ष्णाग्रधाराशतनिशितपुः, वज्रोऽप्येवंविध एव, पादश्चायं

योषितः स्त्रियः, स कथंभूतः, सरोजद्युतिरनतिगुरु: सरोजस्येव द्युतिरस्येति विग्रहः,

अतीवगुरुः प्रतिगुरुः न अतिगुरु: अनतिगुरुः, एवंविधोऽपि महिषो देव्या

इत्थंभूतेनापि चरणेन मथित इति त्रिभुवनगुरूणां विस्मयः ॥७॥

 
वज्ज्रित्वं वज्ज्रपाणेर्दितितनयभिदः'[^१] शार्ङ्गिणश्चक्रकृत्
यं[^२]
शूलित्वं शूलभर्तुः सुरसमितिविभोः[^३] शक्तिता पराषण्मुखस्य ।

यस्याः पादेन सर्व्वं कृतममररिपोर्बाधयैतत्सुराणां
 

 
3
 

रुद्राणी पातु सा वो दनुविफलयुधां स्वर्गियां क्षेमकारी ॥८॥

 
कुं० वृ० - --सा रुद्राणी वः पातु, किंभूता दनुविफलयुधां दानवेषु विफल-

संप्रहाराणां स्वर्गिणां क्षेमकारी, क्षेमं करोतीति क्षेमप्रियमद्वेरेष्विति प्रण्,

टिड्डाणञ्, इति ङीषि रूपं, सा का, यस्याः पादेन भ्रमररिपोर्बाधया सुराणां

सर्व्वमेतत्कृतं, किकिं तदित्याह वज्रपाणेरिन्द्रस्य वज्रित्वं महिषे हते जातं, सति तु न
वज्

ज्ज्रं बभारेत्यर्थः, दितितनयभिदो दैत्यद्रुहः शार्ङ्गिणः चक्रित्वं चक्रकृत्यं चक्रकार्यं,

अनु च, सुरममित्ये (तोतौ) देवसभायां विभोर्महेश्वरस्य शूलभर्तु रपि शूलिकार्यकारित्वं

तथा षण्मुखस्य कार्तिकेयस्य शक्तिमत्त्वं, एता:ताः सर्व्वा:वाः संज्ञा गुणतो महिषं हत्वैव

यस्याश्चरणेन सुराणां विहिता सा वः पातु इति फलितार्थः, वज्रत्वं वज्रपाणी
णौ
शूलत्वं इति च पाठान्तरे अकारोऽत्र मत्वर्थीय. कल्पनीयः । ६॥९८॥
 

 
सं० व्या० - --६८. वन्त्ज्रित्वमिति ॥ सुराणां रिपुपुः सुररिपुः तस्य सुररिपो-

दितितनयभृतः दैत्यबालस्य बाया पीडया यस्याः पादेनाङ्घ्रिणा सुराणां सर्व-

मेतत्कृतं निर्वर्तितं सा रुद्राणी रुद्रपत्नी वो युष्मान् पातु रक्षतु, किंविशिष्टानां दनु-

विफलयुधां दनुषु दनुजेषु विफलं निष्फलं युद्धं येषां ते तथोक्तास्तेषामिति विग्रहः,

कि तस्य कृतमित्याकाङ्क्षायां ग्राह, वज्रित्वं वज्रपाणेरित्यादि, वज्रित्वं वज्र-

भावो वज्रपाणे:णेः इन्द्रस्य, चक्रकृत्य रथाङ्गकार्यः शार्ङ्गिणो विष्णोः, शूलित्वं शूल-

भावोऽपि शूलभतु :र्तुः शूलधरस्य, सुराणां समितिः सभा सुरसमितिस्तस्या विभोः

स्वामिनः षण्मुखस्य स्कन्दस्य शक्तिता शक्तिभावः कृतः इति सम्बन्धः,

एतदुक्तं भवति वज्रादिभि:भिः शत्रूणां वध: त्धः क्रियते साध्यते (तत्) कर्तुं तुमशक्ता

देव्याश्चरणेन कृतवन्तः प्रतश्चेन्द्रादीनां वज्रिभावोऽवगत इति ॥८॥
 

 
------------------------------
[^
.]. दितितनुजभृतः; दितिदनुजभिद इति पावेंर्श्वे, का. प्रतीतौ टिप्पण्याञ्च ।

[^
.] का. चक्रिणश्चक्रकृत्य ।
 

[^
.]. का. सुरकटकविभोरित्यतिरिक्तः पाठः ।
 
CC-0. RÔRI. Digitized by Sri Muthulakshmi Research Academy