2023-03-27 18:38:28 by manu_css
This page has been fully proofread once and needs a second look.
१४४ ]
महाकविवाण-विरचितं चण्डीशतकम्
मार्गं शीतांशुभाजां सरभसमलघुघुं हन्तुमुद्यन् सुरारिं
नेत्रैरुद्द्वृत्तपत्रै ः'रैः[^१] सचकितमसुरै रुन्मुखैर्वीक्ष्यमाणः[^२] ।
यस्या वासो महीयान् मुदितसुरमनाः प्राणहहृत् पादपद्मः
प्राप्तस्तन्मूर्धसीमां सुखयतु भवतः सा भवानी हतारिः ॥१९४॥
[पद्याङ्क ६४ व्याख्या
कुं० वृ० – --सा हतारिर्व्यापादितशत्रुर्भवानी वः सुखयतु, सा का यस्या वाम-
पादपद्मः मुदितसुरमना आसीत्, मुदितानि सुराणां मनांसि येन स तथा,
किंविशिष्ट:टः तन्मूर्द्धसीमां प्राप्तः, तस्य महिषस्य मूर्द्धा तस्य सीमा तो प्रतां अत एव
प्राणहृत् अर्थान्महिषस्य प्राणहरः, पुनः किंविशिष्टः महीयान् महत्तरः, पुनः
किं विशिष्टः सुरारिरिं हन्तुं शीतांशुभाजां नक्षत्राणां मार्गगं उद्यन् उद्गच्छन्, कथं
यथा भवति सरभसं यथा भवति तथा, किंविशिष्टं नक्षत्रमार्ग, गं, अलघु प्रआकाशस्य
महत्परिमाणत्वात्, किंविशिष्टं सचकितं यथा भवति तथा प्रअसुरैः ईक्ष्यमाणः,
किविशिष्टैरसुरैः, उन्मुखैरूर्द्ध वव्िवक्त्रैः, कैः नेत्रः, किरैः, किंविशिष्ट :टः उद्वृत्तपत्र:रैः उद्-
वृत्तानि ऊद्भू र्द्ध्वं वलितानि पत्राणि पक्ष्मदेशा येषां तानि ॥१९४॥
सं० व्या० ६--९४.- मार्गमिति ॥ हतोऽरिमंर्महिषो यया सा हतारिः भवानी
भवपत्नी वो युष्मान् सुखयतु सुखिनः करोतु, यस्या वामः दक्षिणेतरो महीयान्
महत्तरः प्राणहृत् प्राणान् हरिष्टान् पादपद्मश्चरणसरोजो मूर्द्धसीमां तदीयशिखरा-
वधि
वधिं प्राप्तो गतः, किंभूतो मुदितसुरमना:नाः मुदितानि हृष्टानि सुराणां मनांसि येन
स तथोक्तः यत एव महिषस्य प्रारणहृत् पादपद्मस्तत एव मुदितसुरमनाः, किं
कुर्वन् तन्मूर्द्धसीमां प्राप्तः सुरारिरिं देवशत्रुरुं अलघुघुं महान्तं सरभसं सोत्कर्षं
हन्तुतुं उद्यत् उत्पतत् कं मार्गगं पन्थानं, केषां शीतांशुभाजां नक्षत्राणां शीतांशु
शुं
भजन्तीति, 'भजेः विण्', किकिं क्रियमाणोऽङ्घ्रिपद्मः उद्यत् उत्पतत् वीक्ष्यमाणो
विलोक्यमानः, कंः श्रकैः अमरैर्देवैः उन्मुखंखैरूर्द्ध
वव्रमुखैः सचकितं यथा भवत्येवं, कैः करण-
भूतैर्वीक्ष्यमाणो नेत्रैः नयनःनैः उद्वृत्ततारैः उत् ऊर्ध्वं वृत्तानि तारकाणि येषां ते
इति विग्रहः ॥१९४॥
T
----------------------------
[^१.] ज० का० नेत्र रैरुद्द्वृत्ततारैः ।
[^२.] ज.० सचकितममरैरुन्मुखखैर्वीक्ष्यमाणः ।
CC-0. RORI. Digitized by Sri Muthulakshmi Research Academy