2023-03-21 17:26:32 by manu_css
This page has been fully proofread once and needs a second look.
[ पद्याङ्क ४७ व्याख्या
या असुरपतिं दैत्येन्द्रं अवधीत् जघान,
जसव्येतरचरणचलाङ्गुष्ठकोणेन सव्याद्दक्षिणपादादितरोऽन्यो यश्चरणो वाम-
पादस्तस्य चलो योऽङ्गुष्ठः स सव्येतरचरणचलाङ्गुष्ठः, सव्या
स चासौ सव्येतरचरणचलाङ्गुष्ठश्च सव्याजसव्येतरचरणचलाङ्गुष्ठः तस्य कोणेन
एकदेशेन 'पुंसोऽङ्गं सव्यं वामं स्त्रियादेर्दक्षिणं स्मृतं
वाममङ्ग वदन्ति तद्भ्रान्तिनिरासाय विग्रहान्तरेण योजना, चरणस्य चलो
योऽ
कोणश्च सव्येतरचरणचला
चलां
चलाङ्गुष्ठकोणश्च तेन वामपादा
अवधीत्, सद्यस्तत्क्षणं लज्जिता इव, किं कृत्वा इति मत्वा ज्ञात्वा, किं तदाह, इदं
मया कि प्रस्तुतं किमारब्धं, किं तत् यन्न सदृशं न संगतं महिषहननं नाम, कुतः
यतः
सङ्ग्रामवाञ्छा क्व, भ
निबद्धं, अत्र पुनरेष साक्षात् मम भर्त्ता त्र्यक्षो महेश्वरस्त्रिभिर्लोचनैः पश्यति;
अन्यच्च, स किं सामान्यो न
त्रिपुरवधकृती त्रिपुरवधे दक्षः, त्रीणि पुराणि यस्य स त्रिपुरः; एवंविधस्य पत्युः
सन्निधौ असदृशं मया कृतमिति मत्वा उत्प्रेक्ष्यते लज्जितेव ॥४७॥
१४ ]
सं० व्या०--४७. भर्त्तेति ॥ सा पार्वती पर्वतपुत्री वो युष्मान् पातु रक्षतु,
या लज्जितेव ह्रीतेव
असुरप
सव्येतरो वाम इत्यर्थः सव्येतरश्चासौ चरणश्च सव्येतरचरणः तस्य नखाङ गुष्ठौ
तयोः कोणेन अभिमृष्टोऽभ्यधिक स्पृष्टः सव्येतरचरणनखाङ गुष्ठकोणाभिसृष्ट: तं
सव्येतरो वाम इत्यर्थः सव्येतरश्चासौ चरणश्च सव्येतरचरणः तस्य नखाङ्गुष्ठौ
तयोः कोणेन अभिमृष्टोऽभ्यधिकस्पृष्टः सव्येतरचरणनखाङ्गुष्ठकोणाभिमृष्टः तं
सव्याजसव्येतरचरणनखाङ्गुष्ठकोणाभिमृष्टं, किं कृत्वा लज्जितेव इति मत्वा
एतत् ज्ञात्वा स्रष्टा त्रिपुरस्य विधाता
स्त्री योषित् क्वायोधनेच्छा क्व संख्याभिला
मया प्रस्तुतं प्रक्रान्तं इति मत्वा
T
CC-0. RORI. Digitized by Sri Muthulakshmi Research Academy
६