2023-03-20 18:40:55 by manu_css
This page has been fully proofread once and needs a second look.
७८ ]
महाकविबाण-विरचितं चण्डीशतकम् [ पद्याङ्क ३४-३५ व्याख्या
अग्ने ! मद्भयेन त्वं एकः किं निर्व्वा
शार्ङ्गधन्वाऽपि विष्णुरपि निर्वा
विध्यन् ताडयन्, शार्ङ्गधन्वेत्यस्य कोऽभिप्रा
हे जलपते । समुद्र ! तव तथाविधं धैर्
मुञ्च दैन्यं त्यज, यतस्त्वं न दीनः कदाचिदपि दीनो न भवसि, अत्र उक्तिलेशः,
नदीनां इनः स्वामी नदीन: यस्तु चपलानां स्वामी भवति स धैर्
च, हे सुनासीर ! इन्द्र ! हे भयपिशुन ! भयसूचक ! भयं पिशुनयति सूचयति
इति भयपिशु
सैन्यरे
सुनासीरत्वात् तव भयपिशुनता अनुचितेति कृत्वा तदेवं गुणविशिष्टस्त्वं ममाग्रतः
क्व यासि क्व पला
सं
यया पार्वत्या रिपुः शत्रुर्महिषोऽवधि हतः,
कि
किं त्वमेक इत्यादि, हे शिखिन् ! वैश्वानर ! किं त्वमेकः केवलो रणशिरसि
सङ्ग्राममूर्द्धनि निर्वाणो निःस्नेहको जातः, किन्तु शार्ङ्गधन्वाऽपि विष्णुरपि निर्वाणः,
किं कुर्वन् विध्यन् ताडयन् शरैर्मामित्यर्थान्नेयं शार्ङ्गं धनुरस्येति विग्रहः 'धनुषश्चा-
तडित्यसमासान्तः कोऽर्थः शरं मुञ्चन् विष्णुरपि निर्वाणो बाणरहितः न च
किमपि साधितं तत्ते धैर्यं क्व यातं, शिखिन् ! तव धैर्यं क्व जातं; जलपते ! वरुण !
जहिहि त्यज दीनतां दैन्यं, त्वं न दीनः, यः किल दीनो भवति स दीनत्वं जल्पति
त्वं नदीनो नदीनामिनः [स्वामी] इति, हे सुनासीर ! श
आशीर्वज्रस्ते तव शत्रुभङ्गे शत्रूणां भङ्गे शक्तः समर्थः, न
माम् प्रातर्विष्णुत्वादिति भावः,
धिक् निन्दायां क्व यासि श
नन्दिन्नानन्ददो मे तव मुरजमृदुः संप्रहारे प्रहारः
>
किं दन्ते रोम्णि रुग्णे व्रजसि गजमुख ! त्वं वशीभूत एव ।
निघ्नन्निघ्नन्निदानीं द्यु
कन्याद्
----------------------
[^१
[^२
CC-0. RORI. Digitized by Sri Muthulakshmi Research Academy