चाणक्यराजनीतिः /205
This page does not need to be proofread.
176
• नासाध्यं मृदुना किंचित्
• नास्ति भार्या कुत: शाला
• नास्ति भूमिः कुतः सस्यं
नास्ति मैत्रं नरेन्द्रैश्च
नास्ति मैत्रमबोघैश्च
निःस्नेहो बन्धुवर्गश्च
नि:स्पृहश्च प्रयोक्तव्यः
निघर्षणच्छेदनताप
नित्यं यत्नेन सेव्यानि
निद्रायां च निबन्धेन
'निमज्जतीन्दो: किरणेषु
निरालस्या: सुसंतुष्टा:
निराहारा: प्रजा: शोच्या:
'निर्जित्य परसैन्यानि
""
"
निद्रव्यं पुरुषं त्यजन्ति
निर्धनं पुरुषं वेश्या
"नीचमल्पप्रदानेन
नीचा: कलहमिच्छन्ति
• नीतिसारं प्रवक्ष्याभि
• नृपतिरदाता शठानि
नृपसंश्रय इष्यते बुधैः
"नैमित्तिकं च वैद्यं च
नोपेक्षणीयानि बुधैः
नोपेक्षितव्यो विद्वद्भिः
· न्यायेन कोशस्य विवर्धनं च
· पञ्च यत्र न विद्यन्ते
"
""
प्प
यज्ञाः कथिताः
-पठंस्तु पूजितो राज्ञा
CĀŅAKYA-RĀJA-NĪTI
श्लोकसंख्या
१३७
१०६
99
२६५
१९४
२३३
१९९
२७१
९५
६३
१९८
१०१
१०१
६
३०
१८१
४२
१५२
७ १
३
९३
२७३
१०७
.१०८
पठ पुत्र किमालस्यम्
पठ पुत्र सदा नित्यम्
९
७६
पण्डिते च गुणाः सर्वे
पण्डितेषु गुणा: सर्वे
पण्डितैश्च विनीतैश्च
पत्नीमाता स्वमाता च
पत्यौ भक्तिव्रतं स्त्रीणाम्
परकार्येषु युक्तात्मा
परचित्तगतां नारीं
परदुःखं न जानन्ति
परश्वानं च मूर्ख च
परीक्ष्य प्रथमं भृत्यान्
परेण चिन्तितो मन्त्रः
परोक्षे कार्यहन्तारं
पाण्डिल्यमायुरारोग्यं
पात्रे त्यागी गुणे रागी
२७५ पुत्रश्च मूर्खो विधवा
१२८
पुत्राश्च दाराश्च सुहृत्
१२६
९
पादल करस्थेन
पार्थिवस्य च भृत्यस्य
पार्थिवस्य प्रवक्ष्यामि
पार्श्वस्थं पुरुषं योषिद्
पिता माता भ्राता जगति
पितृपैतामहो दक्षः
पुनः पुनः प्रवर्तेत
पुनरत्र प्रधानत्वं
पुनरप्येष समागमः
पुनर्दारा: पुनर्वित्तं
पुनर्वित्तं पुनर्मित्रं
पुष्पं पर्युषितं त्यजन्ति
पुष्पं पुष्पं विचिन्वीत
श्लोकसंख्या
२०६
२०५
८९
४१
१७४
१०२
१०२
२६०
२५५
१९७
२०
२०
११८
२९
१०
१०
१३५
२१
२१
१७७
८
२३४
१७६
६१
१२५
१०४
४५
१०४
१०३
१८१
• नासाध्यं मृदुना किंचित्
• नास्ति भार्या कुत: शाला
• नास्ति भूमिः कुतः सस्यं
नास्ति मैत्रं नरेन्द्रैश्च
नास्ति मैत्रमबोघैश्च
निःस्नेहो बन्धुवर्गश्च
नि:स्पृहश्च प्रयोक्तव्यः
निघर्षणच्छेदनताप
नित्यं यत्नेन सेव्यानि
निद्रायां च निबन्धेन
'निमज्जतीन्दो: किरणेषु
निरालस्या: सुसंतुष्टा:
निराहारा: प्रजा: शोच्या:
'निर्जित्य परसैन्यानि
""
"
निद्रव्यं पुरुषं त्यजन्ति
निर्धनं पुरुषं वेश्या
"नीचमल्पप्रदानेन
नीचा: कलहमिच्छन्ति
• नीतिसारं प्रवक्ष्याभि
• नृपतिरदाता शठानि
नृपसंश्रय इष्यते बुधैः
"नैमित्तिकं च वैद्यं च
नोपेक्षणीयानि बुधैः
नोपेक्षितव्यो विद्वद्भिः
· न्यायेन कोशस्य विवर्धनं च
· पञ्च यत्र न विद्यन्ते
"
""
प्प
यज्ञाः कथिताः
-पठंस्तु पूजितो राज्ञा
CĀŅAKYA-RĀJA-NĪTI
श्लोकसंख्या
१३७
१०६
99
२६५
१९४
२३३
१९९
२७१
९५
६३
१९८
१०१
१०१
६
३०
१८१
४२
१५२
७ १
३
९३
२७३
१०७
.१०८
पठ पुत्र किमालस्यम्
पठ पुत्र सदा नित्यम्
९
७६
पण्डिते च गुणाः सर्वे
पण्डितेषु गुणा: सर्वे
पण्डितैश्च विनीतैश्च
पत्नीमाता स्वमाता च
पत्यौ भक्तिव्रतं स्त्रीणाम्
परकार्येषु युक्तात्मा
परचित्तगतां नारीं
परदुःखं न जानन्ति
परश्वानं च मूर्ख च
परीक्ष्य प्रथमं भृत्यान्
परेण चिन्तितो मन्त्रः
परोक्षे कार्यहन्तारं
पाण्डिल्यमायुरारोग्यं
पात्रे त्यागी गुणे रागी
२७५ पुत्रश्च मूर्खो विधवा
१२८
पुत्राश्च दाराश्च सुहृत्
१२६
९
पादल करस्थेन
पार्थिवस्य च भृत्यस्य
पार्थिवस्य प्रवक्ष्यामि
पार्श्वस्थं पुरुषं योषिद्
पिता माता भ्राता जगति
पितृपैतामहो दक्षः
पुनः पुनः प्रवर्तेत
पुनरत्र प्रधानत्वं
पुनरप्येष समागमः
पुनर्दारा: पुनर्वित्तं
पुनर्वित्तं पुनर्मित्रं
पुष्पं पर्युषितं त्यजन्ति
पुष्पं पुष्पं विचिन्वीत
श्लोकसंख्या
२०६
२०५
८९
४१
१७४
१०२
१०२
२६०
२५५
१९७
२०
२०
११८
२९
१०
१०
१३५
२१
२१
१७७
८
२३४
१७६
६१
१२५
१०४
४५
१०४
१०३
१८१