चाणक्यराजनीतिः /180
This page has not been fully proofread.
IV. KING's OFFICIALS
समस्तकृतशास्त्रज्ञः पण्डितच जितश्रमः ।
धैर्यशौर्यगुणोपेतः सेनाध्यक्षो विधीयते ॥ २२२ ॥
समस्तहयशास्त्रज्ञो वाहनेषु जितश्रमः ।
शौर्यवीर्यगुणोपेतः अश्वाध्यक्षो विधीयते ॥ २२३ ॥
(a) स्वामिभक्तश्च CRC, CPS; स्वामिने दक्ष: CRBh I.
(b) निरामयः [जि°] CRBh II.
(c) अलुब्धोऽल्पध° CRC, CPS.
(d) गजा° [ग°] CRC, CPS ( superintendent of elephants;
does not make sense ) ; गुजा ° CRBh II ( superintend-
ent of gunja plant; does not make sense at all);
ऽभिधीयते CRBh I, CRP.
222. GS 1.61.
Also in IS 6841. See RN (P) 15-6.
151
(a) °युद्ध° [कृ॰] CSBD; °हय° [°कृ॰] csc I.
(b) वाहनेष्वपराजित: CSC I.
(d) अश्वाध्यक्षो CSC I.
223. Cv 4.13, CS 1.62, CN 103. Also CnT II 6.8,
CnT III 4.15, GnT VI 70.
Also in GP 1.112.9, SRBh 143.33, IS 6841, Sskr 55.
(Cf. MBh 1.170; 1.174; 12.72; 12.85; etc. Matsya-purāņa 215.8-10,
25-9, Visņudharmottara 2.24.4-6, Agni purāna 220.1, KN 18.27-43,
K II 33, Mānasollāsa 2.2.90-2.) Also found in NM(T) 7.15.
(a) शस्त्रशा° CN (or 'नीति ) ; कृतशा° CvP V; स्मृतिशा' GP;
°ज्ञ: GP.
(b) वाहने च जि (विजि° CNSM) CNSIV, CNSM; पण्डितोऽथ
जितेन्द्रिय: GP; पण्डितश्च जितश्रमः IS; नेष्वपराजित: csc I,
CSBD, CSJ; जिताश्रम: CNSIV, CNŚJ, CNSS, CNŚB,
CNŚIC, CNSJ, CNNA, CNŚIK.
(c) शौर्यधैर्यगु CvTb; गुणोपेतो GP.
(d) धर्माध्यक्षो GP; °ध्यक्षः स उच्यते CSBD; सेनाध्यक्षो CN..
समस्तकृतशास्त्रज्ञः पण्डितच जितश्रमः ।
धैर्यशौर्यगुणोपेतः सेनाध्यक्षो विधीयते ॥ २२२ ॥
समस्तहयशास्त्रज्ञो वाहनेषु जितश्रमः ।
शौर्यवीर्यगुणोपेतः अश्वाध्यक्षो विधीयते ॥ २२३ ॥
(a) स्वामिभक्तश्च CRC, CPS; स्वामिने दक्ष: CRBh I.
(b) निरामयः [जि°] CRBh II.
(c) अलुब्धोऽल्पध° CRC, CPS.
(d) गजा° [ग°] CRC, CPS ( superintendent of elephants;
does not make sense ) ; गुजा ° CRBh II ( superintend-
ent of gunja plant; does not make sense at all);
ऽभिधीयते CRBh I, CRP.
222. GS 1.61.
Also in IS 6841. See RN (P) 15-6.
151
(a) °युद्ध° [कृ॰] CSBD; °हय° [°कृ॰] csc I.
(b) वाहनेष्वपराजित: CSC I.
(d) अश्वाध्यक्षो CSC I.
223. Cv 4.13, CS 1.62, CN 103. Also CnT II 6.8,
CnT III 4.15, GnT VI 70.
Also in GP 1.112.9, SRBh 143.33, IS 6841, Sskr 55.
(Cf. MBh 1.170; 1.174; 12.72; 12.85; etc. Matsya-purāņa 215.8-10,
25-9, Visņudharmottara 2.24.4-6, Agni purāna 220.1, KN 18.27-43,
K II 33, Mānasollāsa 2.2.90-2.) Also found in NM(T) 7.15.
(a) शस्त्रशा° CN (or 'नीति ) ; कृतशा° CvP V; स्मृतिशा' GP;
°ज्ञ: GP.
(b) वाहने च जि (विजि° CNSM) CNSIV, CNSM; पण्डितोऽथ
जितेन्द्रिय: GP; पण्डितश्च जितश्रमः IS; नेष्वपराजित: csc I,
CSBD, CSJ; जिताश्रम: CNSIV, CNŚJ, CNSS, CNŚB,
CNŚIC, CNSJ, CNNA, CNŚIK.
(c) शौर्यधैर्यगु CvTb; गुणोपेतो GP.
(d) धर्माध्यक्षो GP; °ध्यक्षः स उच्यते CSBD; सेनाध्यक्षो CN..