चाणक्यराजनीतिः /173

144
 

CĀŅAKYA-RĀJA-NĪTI
 

 
दुर्जनस्य च सर्पस्य वरं सर्पो न दुर्जनः ।

सर्पो दशति कालेन दुर्जनस्तु पदे पदे ॥ २०२ ॥

एतदर्थं कुलीनानां नृपाः कुर्वन्ति संग्रहम् ।

आदिमध्यावसानेषु न त्यजन्ति च ते नृपम् ॥ २०३ ॥
म
प्र​लये भिन्नमर्यादा भवन्ति किल सागराः ।

सागरा भेदमिच्छन्ति प्रलयेऽपि न साधवः ॥ २०४ ॥
 
CVBn3, CVAh, CVK, Vet (var.) ; चापदि काले तु ( च IS),
SRHt; च विपदां काले IS; विपत्तिकाले च CNSP, CNNSP;
काले च CN ( with exceptions as above), CvS,
 
CvGt, CvLd, CvL II.
 
(d) विभवे क्षीणे CRT CRBh I; विभवक्षते CNF.
 
202. CV 3.4. Also CvGt 2.12, CnT II 3.4, CnT III 2.8,
 
CnT VI 30, CPS 52.5.
 
Also in SRBh 379.91, SuM 10.6, IS 2857.
 
(a) दुर्जने चैव सर्पे च CVP.
 
203. CV 3.5, Cv 2.9, CS 1.65. Also CPS 51.4.
 
Also in PP 1.305, Pts 1.297, PtsK 1.330, SRBh 150.334,
IS 1447, CK1 38. Also see RN (P) 96-7.
 
(a) एतदर्थे PP (PP var. as above) ; अत एव कु° CS.
 
(b) नराः [नृ°] CvGt; दयां CS; साधव: CS (CSLd, CSC II
as above).
 
(d) न ते यास्यन्ति ( गच्छन्ति Pts, PP; यान्ति हि PtsK) विक्रियाम्
 
Cv, CS, P, SRBh.
 
204. CV 3.6, Cv 2.10, CS 3.7. Also CnT II 3.6,
CnT III 2.10, CnT VI 32CnT V 82, CPS 54.13.
 
Also in SuM 28.17, SRHt 35.13, IS 4270. Also found in
Vyās(C) 11; cf. RN(P) 96-7.
 
(b) खलु [कि° ] CvP V, CvLd.
 
(c) मर्यादा [सा ] CvS, CvA, CvGt; आयान्ति [३] CvTb.