चाणक्यराजनीतिः /128
This page has not been fully proofread.
II. KING'S DUTIES AND QUALITIES
Respect for Knowledge and Learning
विद्या नाम नरस्य रूपमधिकं प्रच्छन्नगुप्तं धनं
विद्या भोगकरी यशः सुखकरी विद्या गुरूणां गुरुः ।
विद्या बन्धुजनो विदेशगमने विद्यालयं सम्बलं
99
विद्या राजसु पूज्यते न हि धनं विद्याविहीनः पशुः ॥७५ ॥
पठ पुत्र किमालस्यमपाठो भारवाहकः ।
पठंस्तु पूजितो राज्ञा पठ पुत्र दिने दिने ॥ ७६ ॥
(d) राजन्ते [शो] BhS (v.1.) ; व्ययितविभवाश CRC, CPS, C in
BhŚ; जना: BhŚ (v.1.); नर: J1 in BhS; व्ययितविभवश्वार्थिषु
नृप: J3 in BhS.
Sikharinī metre.
75. CRC 2.36, CRP
a • • •/cd (b different ), CNF
2.31, CRBh II 2.31, CNI I 13
105 ac / (b) d. Also CPS 35.30.
Also in Bhş 70, VCsr 9.3, vCjr 21.1; (cf. HH 6.1-4),
Sūktāvalī_4, GR 3, SRBh 30.15, SuM 11.3, SuB 39.10,
SRK 42.1, Pras 19.4, IS 6089, Subh 8, SA 7.9, SHV fo. 36b,
SS 14.5, SK 6.114, SN 692, SSD 2 fo. 110a, SSV 749,
SMV 11.3, JSV 67.2, SKG fo. 12a.
(a) प्रच्छन्नमन्तर् CRBh II, V in VCsr, O in VCjr.
(c)
(b) भाग्य° [भो॰] X in BhS; °शुभकरी [°सु॰] CRC, CPS, GR.
बन्धुजन: सुदेश S in VCjr; विद्या बन्धुरसौ CNE; विद्या परं
(परा VCsr, Pras, Bhś [v.1.] ) दैवतं (भूषणं R in VCjr;
देवता Bhş, VCsr, Pras, F in VCjr; भैषजं S in VCjr)
[वि॰ °लं] CRBh II, CNI I, BhŚ, VCsr, VCjr, GR,
SRBh, SRK.
(d) पूजिता CRBh II, Bhş, VCjr [HOt as above], TNd
in VCsr, Pras; प्रतिदिनं D in Bhś, O in VCjr; च सततं
BhŚ (v.l.); तु [हि] VGjr, Y1 in BhS; बहुधनो CRC,
MND in VC
Sārdūlavikrīḍita metre.
76. CS 1.25. Also CNP II 184, CNT IV 162, CNM 159,
CNMN 125.
Respect for Knowledge and Learning
विद्या नाम नरस्य रूपमधिकं प्रच्छन्नगुप्तं धनं
विद्या भोगकरी यशः सुखकरी विद्या गुरूणां गुरुः ।
विद्या बन्धुजनो विदेशगमने विद्यालयं सम्बलं
99
विद्या राजसु पूज्यते न हि धनं विद्याविहीनः पशुः ॥७५ ॥
पठ पुत्र किमालस्यमपाठो भारवाहकः ।
पठंस्तु पूजितो राज्ञा पठ पुत्र दिने दिने ॥ ७६ ॥
(d) राजन्ते [शो] BhS (v.1.) ; व्ययितविभवाश CRC, CPS, C in
BhŚ; जना: BhŚ (v.1.); नर: J1 in BhS; व्ययितविभवश्वार्थिषु
नृप: J3 in BhS.
Sikharinī metre.
75. CRC 2.36, CRP
a • • •/cd (b different ), CNF
2.31, CRBh II 2.31, CNI I 13
105 ac / (b) d. Also CPS 35.30.
Also in Bhş 70, VCsr 9.3, vCjr 21.1; (cf. HH 6.1-4),
Sūktāvalī_4, GR 3, SRBh 30.15, SuM 11.3, SuB 39.10,
SRK 42.1, Pras 19.4, IS 6089, Subh 8, SA 7.9, SHV fo. 36b,
SS 14.5, SK 6.114, SN 692, SSD 2 fo. 110a, SSV 749,
SMV 11.3, JSV 67.2, SKG fo. 12a.
(a) प्रच्छन्नमन्तर् CRBh II, V in VCsr, O in VCjr.
(c)
(b) भाग्य° [भो॰] X in BhS; °शुभकरी [°सु॰] CRC, CPS, GR.
बन्धुजन: सुदेश S in VCjr; विद्या बन्धुरसौ CNE; विद्या परं
(परा VCsr, Pras, Bhś [v.1.] ) दैवतं (भूषणं R in VCjr;
देवता Bhş, VCsr, Pras, F in VCjr; भैषजं S in VCjr)
[वि॰ °लं] CRBh II, CNI I, BhŚ, VCsr, VCjr, GR,
SRBh, SRK.
(d) पूजिता CRBh II, Bhş, VCjr [HOt as above], TNd
in VCsr, Pras; प्रतिदिनं D in Bhś, O in VCjr; च सततं
BhŚ (v.l.); तु [हि] VGjr, Y1 in BhS; बहुधनो CRC,
MND in VC
Sārdūlavikrīḍita metre.
76. CS 1.25. Also CNP II 184, CNT IV 162, CNM 159,
CNMN 125.