चाणक्यराजनीतिः /118
This page has been fully proofread once and needs a second look.
II. KING's DUTIES AND QUALITIES
Collection of the King's Treasury
राजा धर्मेण कुर्वीत धनसंचयमेकतः ।
अन्यतस्तेन सततं वर्धयेदुत्तमान् द्विजान् ॥ ४३ ॥
असमर्था:मप्रकुर्वन्ति मुनयोऽप्यर्थसंचयम् ।
किं न कुर्वन्ति भूपाला येषां कोशवशाः प्रजाः ॥ ४४ ॥
क्षणसंपदिय सुदुर्लभा
प्रतिलब्धा पुरुषार्थसाधनी ।
यदि नात्र विचिन्वते हितं
पुनरप्येष समागमः कुतः ॥ ४५ ॥
सत्यं मनोरमाः कामाः सत्यं रम्या विभूतयः ।
किं तु मत्ताङ्गनापाङ्गभङ्गलोलं हि जीवितम् ॥ ४६ ॥
43. CR 4.8. Also CPS 85.6. Cf. RN (P) 110.
(a) रा° कु° ध° tr. CRC, CRBh I, CRP, CPS.
44. CR 4.10. Also CPS 86.8.
Also in GP 1.111.16.
89
(a) असमर्था हि कुर्वन्ति CRP; अशनार्थं CRC, CPS; असमर्थाश्च
कु° GP, GPy.
(b) द्रव्यसंचयम् GP, GPy; °संग्रहम् CRC, CRBh I, CRP,
CRCa I, CPS.
(c) किं पुनस्तु महीपाल: GP, GPy.
(d) पुत्रवत् पालयेत् (यन् GP) प्र° GP, GPy.
८८
45. CR "G". Also GPS 105.11. Cf. DhN (P) 215.
Viyogini metre.
46. CR " H ". Also CvH 8.17, CNT IV 173, CPS 105.62.
Also in GP 1.111.9, BhS 776, SRBh 372.160, SV 3266,
SRHt 264.30, Vyāsa ad Aucityavicāracarcā of Kşemendra 18
Collection of the King's Treasury
राजा धर्मेण कुर्वीत धनसंचयमेकतः ।
अन्यतस्तेन सततं वर्धयेदुत्तमान् द्विजान् ॥ ४३ ॥
असमर्था:
किं न कुर्वन्ति भूपाला येषां कोशवशाः प्रजाः ॥ ४४ ॥
क्षणसंपदिय सुदुर्लभा
प्रतिलब्धा पुरुषार्थसाधनी ।
यदि नात्र विचिन्वते हितं
पुनरप्येष समागमः कुतः ॥ ४५ ॥
सत्यं मनोरमाः कामाः सत्यं रम्या विभूतयः ।
किं तु मत्ताङ्गनापाङ्गभङ्गलोलं हि जीवितम् ॥ ४६ ॥
43. CR 4.8. Also CPS 85.6. Cf. RN (P) 110.
(a) रा° कु° ध° tr. CRC, CRBh I, CRP, CPS.
44. CR 4.10. Also CPS 86.8.
Also in GP 1.111.16.
89
(a) असमर्था हि कुर्वन्ति CRP; अशनार्थं CRC, CPS; असमर्थाश्च
कु° GP, GPy.
(b) द्रव्यसंचयम् GP, GPy; °संग्रहम् CRC, CRBh I, CRP,
CRCa I, CPS.
(c) किं पुनस्तु महीपाल: GP, GPy.
(d) पुत्रवत् पालयेत् (यन् GP) प्र° GP, GPy.
८८
45. CR "G". Also GPS 105.11. Cf. DhN (P) 215.
Viyogini metre.
46. CR " H ". Also CvH 8.17, CNT IV 173, CPS 105.62.
Also in GP 1.111.9, BhS 776, SRBh 372.160, SV 3266,
SRHt 264.30, Vyāsa ad Aucityavicāracarcā of Kşemendra 18