चाणक्यराजनीतिः /114
This page has been fully proofread once and needs a second look.
II. KING's DUTIES AND QUALITIES
राष्ट्रं पालयते नित्यं सत्यधर्मपरायणः ।
निर्जित्य परसैन्यानि पतिधर्मेण पालयेत् ॥ ३० ॥
कारणेन विना भृत्ये यस्तु कुप्यति पार्थिवः ।
स गृह्णाति विषोन्मादं कृष्णसर्पप्रदंशितः ॥ ३१ ॥
किं चित्रं यदि शब्दशास्त्रकुशलो विमोप्रो भवेत् पण्डितः
किं चित्रं यदि दण्डनीतिनिपुणो राजा भवेद् धार्मिकः ।
तच्चित्रं यदि रूपयौवनवती साध्वी भवेदशङ्गना
तच्चित्रं यदि निर्धनोऽपि पुरुषः पापं न कुर्यात्कचित् ॥
क्वचित् ॥
दृढा सद्भिः सभाकीर्णा दृढो राजा सुधार्मिकः ।
दृढा पतिव्रता नारी स्थलं तृणमयं दृढम् ॥ ३३ ॥
30. CS 2.16.
Also in IS 5785.
(a) राष्ट्रं च पालयेत् CSBD.
31. CRT 4.10.
Also in GP 1.111.27.
85
(d) °सर्पविसर्जितम् GP.
32. CR 7.12. Also CvL I 8.39, CPS 202.70.
Also in GP 1.114.14, SRBh 179.1029 ba / cd, SRK 232.24
.ba/cd (ascribed to Subhātaranga ), IS 1743, Subh 128.
( 4 ) वेदशास्त्रनिपुणो CvL I, SRBh, SRK, Subh; निरतो
[°कु॰] CRBh I.
(b) नीतिदण्डनि ° CRCa I; नीतिशास्त्रनि॰ CvL I, Subh; राजनीति-
कुशलो SRBh, SRK; °कुशलो [°नि°] GP, GPy.
(c) किं चित्रं GP, GPy; योषिन्न साध्वी भवेत् GP, GPy; वेत्
कामिनी CRBh II, CvL I, SRBh, SRK, Subh.
(d) किं चित्रं GP, GPy; निर्दयो SRK.
Śārdūlavikrīḍita metre.
33. CL 4.4.
Also in CM 75.
राष्ट्रं पालयते नित्यं सत्यधर्मपरायणः ।
निर्जित्य परसैन्यानि पतिधर्मेण पालयेत् ॥ ३० ॥
कारणेन विना भृत्ये यस्तु कुप्यति पार्थिवः ।
स गृह्णाति विषोन्मादं कृष्णसर्पप्रदंशितः ॥ ३१ ॥
किं चित्रं यदि शब्दशास्त्रकुशलो वि
किं चित्रं यदि दण्डनीतिनिपुणो राजा भवेद् धार्मिकः ।
तच्चित्रं यदि रूपयौवनवती साध्वी भवेद
तच्चित्रं यदि निर्धनोऽपि पुरुषः पापं न कुर्यात्
दृढा सद्भिः सभाकीर्णा दृढो राजा सुधार्मिकः ।
दृढा पतिव्रता नारी स्थलं तृणमयं दृढम् ॥ ३३ ॥
30. CS 2.16.
Also in IS 5785.
(a) राष्ट्रं च पालयेत् CSBD.
31. CRT 4.10.
Also in GP 1.111.27.
85
(d) °सर्पविसर्जितम् GP.
32. CR 7.12. Also CvL I 8.39, CPS 202.70.
Also in GP 1.114.14, SRBh 179.1029 ba / cd, SRK 232.24
.ba/cd (ascribed to Subhātaranga ), IS 1743, Subh 128.
( 4 ) वेदशास्त्रनिपुणो CvL I, SRBh, SRK, Subh; निरतो
[°कु॰] CRBh I.
(b) नीतिदण्डनि ° CRCa I; नीतिशास्त्रनि॰ CvL I, Subh; राजनीति-
कुशलो SRBh, SRK; °कुशलो [°नि°] GP, GPy.
(c) किं चित्रं GP, GPy; योषिन्न साध्वी भवेत् GP, GPy; वेत्
कामिनी CRBh II, CvL I, SRBh, SRK, Subh.
(d) किं चित्रं GP, GPy; निर्दयो SRK.
Śārdūlavikrīḍita metre.
33. CL 4.4.
Also in CM 75.