चाणक्यराजनीतिः /106
This page has not been fully proofread.
II. KING's DUTIES AND QUALITIES
सिंहादेकं बकादेकं शिक्षेचत्वारि कुक्कुटात् ।
वायसात् पञ्च शिक्षेच षद् शुनस्त्रीणि गर्दभात् ॥ ११ ॥
प्रभूतं कार्यमल्पं वा यो नरः कर्तुमिच्छति ।
सर्वारम्भेण तत् कुर्यात् सिंहादेकं प्रचक्षते ॥ १२ ॥
77
(c) भाव ° [शा०] Pras, SRBh.
(d) प्रभुः पञ्चगुणो भवेत् Pras, SRBh; पुरुषाः पञ्चलक्षणा: Subh;
पुरुषः पञ्चलक्षणः SKDr, CRCa I, IS.
This maxim generally has a wider application; it applies
to all men and not only to kings.
11. CV 6.14, Cv 5.3, CS 2.21, CN 64, ad/cb. Also
7.3, CnT III 5.3,
CnT VI 77, CnT VII 32,
CnT II
CPS 173.106.
Also in SRBh 162.397, IS 7041. Also found in RN (P) 48,
NM(T) 2.8.
(b) तथा च° CNPh; च° कुक्कुटादपि CN, SRBh.
(c) वायसाच्च तु शिक्षेत CNS; काकात् शिक्षेत चत्वारि CNSPK;
शिक्षेत CNTC, CNŚ1, CNŚL, CNS, CNŚT, CNNM,
CNŚIK, CNŚIB, CNNSS, CNI I, Cvş, CvA, CvGt,
CvL I.
(d) रासभात् CvS, CvTb, CvL I, CvA.
12. CV 6.15, Cv 5.4, CS 2.22, CN 65. Also CnT II 7.4,
CnT III 5.4, GnT VI 78, CnT VII 33, CPS 173.107.
Also in SRBh 162.398, IS 4261. Also found in RN (P) 49,
NM(T) 2.9.
(a) प्रभूत° CVLd, CSBD, CSLd, CSC I, CSC II, CSJ,
CPS, CSB I; प्रभूतमल्पकार्य (or °ल्पं का° CNŚL, CNŚI,
CNŚ, CNSR, CNŚT, CNNM, CNŚIB, CNNSS)
CNTC, CNH, CNŚA, CNNS, CNŚB, CNŚIC,
CNŚCV, CNŚ1, CNS, CNSR, CNSS, CNNM,
CNŚIK, CNŚIV, CNSPK, CNNSS, CNS, CNST,
CNŚIB, SRBh; च [वा] CVAh.
सिंहादेकं बकादेकं शिक्षेचत्वारि कुक्कुटात् ।
वायसात् पञ्च शिक्षेच षद् शुनस्त्रीणि गर्दभात् ॥ ११ ॥
प्रभूतं कार्यमल्पं वा यो नरः कर्तुमिच्छति ।
सर्वारम्भेण तत् कुर्यात् सिंहादेकं प्रचक्षते ॥ १२ ॥
77
(c) भाव ° [शा०] Pras, SRBh.
(d) प्रभुः पञ्चगुणो भवेत् Pras, SRBh; पुरुषाः पञ्चलक्षणा: Subh;
पुरुषः पञ्चलक्षणः SKDr, CRCa I, IS.
This maxim generally has a wider application; it applies
to all men and not only to kings.
11. CV 6.14, Cv 5.3, CS 2.21, CN 64, ad/cb. Also
7.3, CnT III 5.3,
CnT VI 77, CnT VII 32,
CnT II
CPS 173.106.
Also in SRBh 162.397, IS 7041. Also found in RN (P) 48,
NM(T) 2.8.
(b) तथा च° CNPh; च° कुक्कुटादपि CN, SRBh.
(c) वायसाच्च तु शिक्षेत CNS; काकात् शिक्षेत चत्वारि CNSPK;
शिक्षेत CNTC, CNŚ1, CNŚL, CNS, CNŚT, CNNM,
CNŚIK, CNŚIB, CNNSS, CNI I, Cvş, CvA, CvGt,
CvL I.
(d) रासभात् CvS, CvTb, CvL I, CvA.
12. CV 6.15, Cv 5.4, CS 2.22, CN 65. Also CnT II 7.4,
CnT III 5.4, GnT VI 78, CnT VII 33, CPS 173.107.
Also in SRBh 162.398, IS 4261. Also found in RN (P) 49,
NM(T) 2.9.
(a) प्रभूत° CVLd, CSBD, CSLd, CSC I, CSC II, CSJ,
CPS, CSB I; प्रभूतमल्पकार्य (or °ल्पं का° CNŚL, CNŚI,
CNŚ, CNSR, CNŚT, CNNM, CNŚIB, CNNSS)
CNTC, CNH, CNŚA, CNNS, CNŚB, CNŚIC,
CNŚCV, CNŚ1, CNS, CNSR, CNSS, CNNM,
CNŚIK, CNŚIV, CNSPK, CNNSS, CNS, CNST,
CNŚIB, SRBh; च [वा] CVAh.