2023-03-16 06:44:20 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
The thirty-two Bharataka stories.
11 a
यतस्त्वया स्वयमेव द्रव्यलोमेन गृहे चिवा मारितो भविष्यति ।
मद तु सुधारावं कुरुषे" । अन्यथा कोपि कस्यापि भार्या मार्ग-
यति । इति त्वमेव दंडाई: । ततो राज्ञा स्वसेवका: प्रोता: ।
भो भो भटाः एनं श्रेध्यपसदं पापिष्टं तपस्विहत्याकारकं बघ्नीध्वं २४ ।
एतदीयं सर्वे गृहसारमत्रानीयतां । ततः श्रेष्टी खिन्नश्चंतयति । अहो
ममतैरेव प्राकू तथा • प्रोक्तं । संप्रति तु विपरीतं भाषते स्वार्थनिष्टाः
परविघ्नसंतोषिणः । सर्वोपि लोकः स्वकार्यकारी सम एव सहायो
न तु विषमकार्ये । यतः ।
22
वाङ्मात्रमैत्रीमधुरो जनीयं । न मूढकार्ये घटते सहाय: ।
45
अनन्यसाध्यां जठरस्य याचां । सार्दु" जने वासमुशंति धीराः ॥ १ 4
ततः श्रेष्टिना राजाग्रे प्रोक्तं । भी स्वामिन् क्षणं प्रतोक्षंध्वं ।
एकशो गृहे गत्वा सम्यग्विलोकयामि । कदाचिद्यदि जीवन्भवति तदा
मानयित्वोत्थापयामि । मया तु" श्वसन्मुक्तीभूत् । ततः ' 47 श्रेष्टिनान-
न्यगतिकत्वेन" गृहे समेत्य पादयोर्लयित्वा सविनयवचनैः स भौतिक
उत्थापितः । प्रोक्तं च । भो गृहाण मद्भार्या सारालंकारभूषितां
भोजनं च कुरु । अन्यदपि द्रव्यादि " गृहाण । तदा तदीयविनयव-
चनामृततृप्तो भौतिक उत्थाय श्रेष्टिनमवादीत् । भो मम सर्वथा
स्त्रिया द्रव्येण च किमपि कार्य नास्ति । अहं ब्रह्मचारी निरीहो
मैक्षभोजी भवद्वचनादेव दूनो हठादुपविष्ट: । ततो भोजनं कृत्वा स
स्वस्थाने गतः । श्रेष्टिन आनंदः । राजादयो रंजितास्तद्बुद्धिविभवेन" ॥ 23
इति प्रथमा कथा ॥ १ ॥ 53
49
51
कोपि स्वप्नोपलव्धेथे प्रवर्तेत नरो जड़ः ।
2
पक्कान्नसंभृतमठीस्वप्नद्रष्टा यथा जटी ॥ १ 5
मंदिग्रामे दुर्मतिनामा भरटको वसति सर्वलोकेभ्यो भोजनाजीवी ।
स एकदा शरदि कस्यापि कौटुंबिकस्य गृहे भिक्षार्थ गतः । तेन गृह-
स्वामिना माहिषं सुशीतलं पिंडरूपं दधि' यथेष्टं दत्तं । तेन हृष्टेन
मठिकामागत्य कंठलौल्याधि भुक्त । तद्वशान्निशि तस्य निद्रा भृश-
मागता । ततो निद्रामध्ये स्वप्नं पश्यति । यथा । मभैषा मठी
सर्वापि विविधपकानखाद्यपेयादिरसवती परिपूर्णास्तीत्यादि । ततो
जागरूकः संश्चिंतयति' । ममैषा मठी सर्वापि भोज्यपूर्णास्ति । अह-39
1
S
11 a
यतस्त्वया स्वयमेव द्रव्यलोमेन गृहे चिवा मारितो भविष्यति ।
मद तु सुधारावं कुरुषे" । अन्यथा कोपि कस्यापि भार्या मार्ग-
यति । इति त्वमेव दंडाई: । ततो राज्ञा स्वसेवका: प्रोता: ।
भो भो भटाः एनं श्रेध्यपसदं पापिष्टं तपस्विहत्याकारकं बघ्नीध्वं २४ ।
एतदीयं सर्वे गृहसारमत्रानीयतां । ततः श्रेष्टी खिन्नश्चंतयति । अहो
ममतैरेव प्राकू तथा • प्रोक्तं । संप्रति तु विपरीतं भाषते स्वार्थनिष्टाः
परविघ्नसंतोषिणः । सर्वोपि लोकः स्वकार्यकारी सम एव सहायो
न तु विषमकार्ये । यतः ।
22
वाङ्मात्रमैत्रीमधुरो जनीयं । न मूढकार्ये घटते सहाय: ।
45
अनन्यसाध्यां जठरस्य याचां । सार्दु" जने वासमुशंति धीराः ॥ १ 4
ततः श्रेष्टिना राजाग्रे प्रोक्तं । भी स्वामिन् क्षणं प्रतोक्षंध्वं ।
एकशो गृहे गत्वा सम्यग्विलोकयामि । कदाचिद्यदि जीवन्भवति तदा
मानयित्वोत्थापयामि । मया तु" श्वसन्मुक्तीभूत् । ततः ' 47 श्रेष्टिनान-
न्यगतिकत्वेन" गृहे समेत्य पादयोर्लयित्वा सविनयवचनैः स भौतिक
उत्थापितः । प्रोक्तं च । भो गृहाण मद्भार्या सारालंकारभूषितां
भोजनं च कुरु । अन्यदपि द्रव्यादि " गृहाण । तदा तदीयविनयव-
चनामृततृप्तो भौतिक उत्थाय श्रेष्टिनमवादीत् । भो मम सर्वथा
स्त्रिया द्रव्येण च किमपि कार्य नास्ति । अहं ब्रह्मचारी निरीहो
मैक्षभोजी भवद्वचनादेव दूनो हठादुपविष्ट: । ततो भोजनं कृत्वा स
स्वस्थाने गतः । श्रेष्टिन आनंदः । राजादयो रंजितास्तद्बुद्धिविभवेन" ॥ 23
इति प्रथमा कथा ॥ १ ॥ 53
49
51
कोपि स्वप्नोपलव्धेथे प्रवर्तेत नरो जड़ः ।
2
पक्कान्नसंभृतमठीस्वप्नद्रष्टा यथा जटी ॥ १ 5
मंदिग्रामे दुर्मतिनामा भरटको वसति सर्वलोकेभ्यो भोजनाजीवी ।
स एकदा शरदि कस्यापि कौटुंबिकस्य गृहे भिक्षार्थ गतः । तेन गृह-
स्वामिना माहिषं सुशीतलं पिंडरूपं दधि' यथेष्टं दत्तं । तेन हृष्टेन
मठिकामागत्य कंठलौल्याधि भुक्त । तद्वशान्निशि तस्य निद्रा भृश-
मागता । ततो निद्रामध्ये स्वप्नं पश्यति । यथा । मभैषा मठी
सर्वापि विविधपकानखाद्यपेयादिरसवती परिपूर्णास्तीत्यादि । ततो
जागरूकः संश्चिंतयति' । ममैषा मठी सर्वापि भोज्यपूर्णास्ति । अह-39
1
S