avyayakośa /45
This page has not been fully proofread.
'अथ
9
ऊर्यादिगणे (1-4-61) पाठात् एतदव्ययं वर्तत इति ज्ञायते ।
अनुकरणशब्दोऽयम् । गणर लमहोदधिप्रभृतिष्वदृष्टोऽपि गणपाठदर्शनादत्रो-
पात्तोऽस्माभिः । हिंसार्थकत्वं तु वाचस्पत्ये बृहदमिधान उक्तम् । ऊर्यादि-
गणपठिता: शब्दाः, "शब्दस्वाभाव्यात् तत्रैव (कृभ्वस्तियोगे) प्रयुज्यन्ते ।
प्रायेण सजातीया: सहचराः भवन्तीति व्यायेन एषां तथा सादृश्यावगमात् ।
तवापि ........करोतिनैव योग इति व्यवस्था ।" इति प्रौढमनोरमोक्तेः
कृञ्धातुनैव योगभाज इति ज्ञेयम् । अत्यूमशा कृत्य = हिंसित्वा इत्यर्थः । ऊर्या-
दीनां 'प्राग्रीश्वरान्निपाता:' (1-4-56) इति निपातत्वम्, निपातत्वात्
स्वरादिनिपातमव्ययम्' (1-1-37) इत्यव्ययत्वमिति च ज्ञेयम् । एवमेत्रो-
तरत्र निपानस्थलेषु अव्ययत्वं ज्ञेयम् ।
-
"
(16)
"अत्र एतस्मिन्नर्थे " (त.)
(5-3-10) इत्यनेन एतच्छ-
'एतदस्त्रतसोत्रतसौ चानुदात्तौ'
'एतस्मिन्' इत्यर्थे 'सप्तम्यास्त्रल'
ब्दात् सप्तमीविभक्तौ चन्द्रप्रत्ययः ।
( 2-4-33) इति एतच्छब्दस्य 'अश्' इति आदेश:, स च शिवात्
सर्वादेशो भवति । 'तद्धितश्चासर्वविभक्तिः' (1-1-38) इत्यत्र, 'सिद्धं तु
पाठात्' (वा. 1-1-38) इति वार्तिकच्याख्यानावसरे भाष्ये 'तसिलादय:
प्राक् पाशप: इति परिगणनात् अस्याव्ययत्वमिति ज्ञेयम् । एवमेवोत्तरत्र
तत्र, यत्र इत्यादिष्वपि स्थलेषु तेषामपि पदानामव्ययत्वं ज्ञेयम् ।
19
(17)
"अथ मङ्गलानन्तरारम्भप्रश्नकात्सर्न्याधिकार प्रतिज्ञासमुच्चय-
वितर्कविकल्पेषु" (च. स्व.)
9
ऊर्यादिगणे (1-4-61) पाठात् एतदव्ययं वर्तत इति ज्ञायते ।
अनुकरणशब्दोऽयम् । गणर लमहोदधिप्रभृतिष्वदृष्टोऽपि गणपाठदर्शनादत्रो-
पात्तोऽस्माभिः । हिंसार्थकत्वं तु वाचस्पत्ये बृहदमिधान उक्तम् । ऊर्यादि-
गणपठिता: शब्दाः, "शब्दस्वाभाव्यात् तत्रैव (कृभ्वस्तियोगे) प्रयुज्यन्ते ।
प्रायेण सजातीया: सहचराः भवन्तीति व्यायेन एषां तथा सादृश्यावगमात् ।
तवापि ........करोतिनैव योग इति व्यवस्था ।" इति प्रौढमनोरमोक्तेः
कृञ्धातुनैव योगभाज इति ज्ञेयम् । अत्यूमशा कृत्य = हिंसित्वा इत्यर्थः । ऊर्या-
दीनां 'प्राग्रीश्वरान्निपाता:' (1-4-56) इति निपातत्वम्, निपातत्वात्
स्वरादिनिपातमव्ययम्' (1-1-37) इत्यव्ययत्वमिति च ज्ञेयम् । एवमेत्रो-
तरत्र निपानस्थलेषु अव्ययत्वं ज्ञेयम् ।
-
"
(16)
"अत्र एतस्मिन्नर्थे " (त.)
(5-3-10) इत्यनेन एतच्छ-
'एतदस्त्रतसोत्रतसौ चानुदात्तौ'
'एतस्मिन्' इत्यर्थे 'सप्तम्यास्त्रल'
ब्दात् सप्तमीविभक्तौ चन्द्रप्रत्ययः ।
( 2-4-33) इति एतच्छब्दस्य 'अश्' इति आदेश:, स च शिवात्
सर्वादेशो भवति । 'तद्धितश्चासर्वविभक्तिः' (1-1-38) इत्यत्र, 'सिद्धं तु
पाठात्' (वा. 1-1-38) इति वार्तिकच्याख्यानावसरे भाष्ये 'तसिलादय:
प्राक् पाशप: इति परिगणनात् अस्याव्ययत्वमिति ज्ञेयम् । एवमेवोत्तरत्र
तत्र, यत्र इत्यादिष्वपि स्थलेषु तेषामपि पदानामव्ययत्वं ज्ञेयम् ।
19
(17)
"अथ मङ्गलानन्तरारम्भप्रश्नकात्सर्न्याधिकार प्रतिज्ञासमुच्चय-
वितर्कविकल्पेषु" (च. स्व.)