avyayakośa /380
This page has not been fully proofread.
344
(753)
शम्" (स्व.)
शुभार्थकमिदम् । 'शंकरः । 'शंभुः । शंवदः । शम्तनुः । 'शन्तातिः ।
शम्भवः । शंयुः ।
राम्बा
(754)
शम्बट् " (च.)
अन्तःकरणार्थे, आभिमुख्यार्थे च चादिषु पठयते । 'छम्बट्' इति
कश्चित् पपाठ । शम्बद्बुद्धिः । अन्तःकरणशुद्धिरित्यर्थः । 'शम्बण्मुखो
धावति'। अभिमुखो भावतीत्यर्थः ।
(755)
शम्बा " (डा.)
'कृञो द्वितीय तृतीयशम्बबीजात् कृषौ (5-4-58) इति शम्ब-
शब्दात् कृषात्रभिधेये डाच् । डाजन्तत्वेन कृञो योगे गतित्वम् । शम्बाकरोति
क्षेत्रम् । अनुलोमकृष्ट क्षेत्रं पुनः प्रतिलोमं कर्षतीत्यर्थः ।
1.
66
'शभि घातो: संज्ञायाम्' ( 3-2-14) इति शम्युपपदे कृञोऽत्वा-
उप्रायः । एवम्, 'शंवद, शम्भव:' इत्यादिष्वपि ज्ञेयम् ।
-
2. 'मिन्दु - आदिस्य उपसंख्यानम्' (वा. 3-2-180) इति शम्युप-
पदे भुवो डुप्रत्ययः । शं भावयतीत्यन्तभवितव्यन्ताद्भवतेः प्रत्यय
विधानमिति ज्ञेयम् । यद्वा, शं भवत्यस्थात् इति शम्भुः ।
3. 'शिवशमरिष्टस्य करे' (4-4-143) इवि शं करोतीत्यर्थे वाति-
लप्रत्ययः । एवं छन्दसि 'भावे' (4-4-144) इति भावार्थेऽपि
तातित्प्रत्यये तुल्यं रूपम् ।
A
(753)
शम्" (स्व.)
शुभार्थकमिदम् । 'शंकरः । 'शंभुः । शंवदः । शम्तनुः । 'शन्तातिः ।
शम्भवः । शंयुः ।
राम्बा
(754)
शम्बट् " (च.)
अन्तःकरणार्थे, आभिमुख्यार्थे च चादिषु पठयते । 'छम्बट्' इति
कश्चित् पपाठ । शम्बद्बुद्धिः । अन्तःकरणशुद्धिरित्यर्थः । 'शम्बण्मुखो
धावति'। अभिमुखो भावतीत्यर्थः ।
(755)
शम्बा " (डा.)
'कृञो द्वितीय तृतीयशम्बबीजात् कृषौ (5-4-58) इति शम्ब-
शब्दात् कृषात्रभिधेये डाच् । डाजन्तत्वेन कृञो योगे गतित्वम् । शम्बाकरोति
क्षेत्रम् । अनुलोमकृष्ट क्षेत्रं पुनः प्रतिलोमं कर्षतीत्यर्थः ।
1.
66
'शभि घातो: संज्ञायाम्' ( 3-2-14) इति शम्युपपदे कृञोऽत्वा-
उप्रायः । एवम्, 'शंवद, शम्भव:' इत्यादिष्वपि ज्ञेयम् ।
-
2. 'मिन्दु - आदिस्य उपसंख्यानम्' (वा. 3-2-180) इति शम्युप-
पदे भुवो डुप्रत्ययः । शं भावयतीत्यन्तभवितव्यन्ताद्भवतेः प्रत्यय
विधानमिति ज्ञेयम् । यद्वा, शं भवत्यस्थात् इति शम्भुः ।
3. 'शिवशमरिष्टस्य करे' (4-4-143) इवि शं करोतीत्यर्थे वाति-
लप्रत्ययः । एवं छन्दसि 'भावे' (4-4-144) इति भावार्थेऽपि
तातित्प्रत्यये तुल्यं रूपम् ।
A