avyayakośa /334
This page has not been fully proofread.
298
मसमसा
(635)
मरुत् " (उ.)
'मरुन्छब्दस्योपसंख्यानम्' (बा. 1-4-59) इति वचनात् उपसर्ग-
संज्ञा । मरुद्दत्तो 'मरुत्तः ।
66
66
(636)
मर्या" (चा.)
सीमबन्धने वर्ततेऽयम् । मर्या आदीयते इति मर्यादा । 'पेशो मर्या
अपेशसे' (तै. सं. 7-1-20-1) इत्यत्र मनुष्यार्थकत्वमपि छान्दसत्वेनेति
ज्ञेयम् । यद्यपि अव्ययत्वमस्योक्तं, तथापि अव्ययत्वे निदानं न पश्यामः ।
आकृतिगणत्वेन चादिषु कैश्चित् पठधत - इत्येतद् वान्ययत्वे निदानम् ।
(637)
मसमसा " (ऊ.)
हिंसार्थकोऽयमूर्यादिः । 'मस्मता' इति च ऊर्यादिषु । 'सञ्चूर्णने,
संवरणे च इति अर्थभेद मन्येऽभ्युपगच्छन्ति ।
मसमसाकृत्य - हिंसित्वे-
त्यर्थः ।
>
1. 'अच उपसर्गात् सः' (7-4-47) इति मरुत्शब्दात् तः । अन्यथोप-
सर्गसंज्ञाभावात् 'मरुस' इति तस्वं न सिद्धयेत् । यद्यपि 'थप्
पर्वमरुद्भ्याम् (वा 5-2-122) इति वचनेनैव 'मरुतः' इत्यस्म
साधनम् भविष्यति; तथापि तस छन्द ।ऽधिकारात लोकेऽपि प्रयोगार्थ.
मलोपसंख्यानमिति मन्तव्यम् । नच 'पर्वतः' इत्यस्यापि सहेब
निष्पाद्यमानत्वात् तस्यापि लोके प्रयोगो न स्पादिति वाध्यम्-
'नासूबा कर्तव्या मसानुगमः क्रियते ( माध्यम) इति न्यायेन
वैशद्यार्थ मखोप सर्गरवाश्रयणात् । इयचास्योपसर्गसंज्ञा सस्वविधावेव:
अन्बलोपयोगाभावात् । स्पष्टमिदं प्रकृतस्थले कैयटाढिध्विस्य स्था
तावत् ।
C
मसमसा
(635)
मरुत् " (उ.)
'मरुन्छब्दस्योपसंख्यानम्' (बा. 1-4-59) इति वचनात् उपसर्ग-
संज्ञा । मरुद्दत्तो 'मरुत्तः ।
66
66
(636)
मर्या" (चा.)
सीमबन्धने वर्ततेऽयम् । मर्या आदीयते इति मर्यादा । 'पेशो मर्या
अपेशसे' (तै. सं. 7-1-20-1) इत्यत्र मनुष्यार्थकत्वमपि छान्दसत्वेनेति
ज्ञेयम् । यद्यपि अव्ययत्वमस्योक्तं, तथापि अव्ययत्वे निदानं न पश्यामः ।
आकृतिगणत्वेन चादिषु कैश्चित् पठधत - इत्येतद् वान्ययत्वे निदानम् ।
(637)
मसमसा " (ऊ.)
हिंसार्थकोऽयमूर्यादिः । 'मस्मता' इति च ऊर्यादिषु । 'सञ्चूर्णने,
संवरणे च इति अर्थभेद मन्येऽभ्युपगच्छन्ति ।
मसमसाकृत्य - हिंसित्वे-
त्यर्थः ।
>
1. 'अच उपसर्गात् सः' (7-4-47) इति मरुत्शब्दात् तः । अन्यथोप-
सर्गसंज्ञाभावात् 'मरुस' इति तस्वं न सिद्धयेत् । यद्यपि 'थप्
पर्वमरुद्भ्याम् (वा 5-2-122) इति वचनेनैव 'मरुतः' इत्यस्म
साधनम् भविष्यति; तथापि तस छन्द ।ऽधिकारात लोकेऽपि प्रयोगार्थ.
मलोपसंख्यानमिति मन्तव्यम् । नच 'पर्वतः' इत्यस्यापि सहेब
निष्पाद्यमानत्वात् तस्यापि लोके प्रयोगो न स्पादिति वाध्यम्-
'नासूबा कर्तव्या मसानुगमः क्रियते ( माध्यम) इति न्यायेन
वैशद्यार्थ मखोप सर्गरवाश्रयणात् । इयचास्योपसर्गसंज्ञा सस्वविधावेव:
अन्बलोपयोगाभावात् । स्पष्टमिदं प्रकृतस्थले कैयटाढिध्विस्य स्था
तावत् ।
C