avyayakośa /299
This page has not been fully proofread.
प्रहरम्
263
कत्वं (ब्राह्ममुहूर्त्त इति यावत् ) क्वचिदुक्तम् । प्रगे प्रबुध्यसे । 'प्रगेतनो
वायुः ।
तापार्थकोऽयम् । 'वितपने' इति वामनादिभिः पठयते ।
साक्षात्प्रभृतित्वात् कृञो योगे विभाषा गतिसंज्ञा । 'मिथ्यावृतां प्रतपनेवृद्
अथ क्षितीश: ' (गणरत्ने) ।
(550)
"प्रतपने" (सा.)
(551)
"प्रतरम् " (च.)
दीर्घकालार्थकोऽयं छान्दसः । '... द्राघीय आयुः प्रतरं दधानाः ।'
( ऋक् 10-18-2 )।
एवं प्रतमाम्, प्रतराम् इत्यपि छान्दसमव्ययं द्रष्टव्यम् ।
1. 'सायंचिरंप्राह्णेप्रगेऽव्ययेभ्य: - (4-3-23) इति शैषिक: दयुः, इबुल्
वा प्रत्ययः, तरसहियोगेन तृढागमश्च । 'प्रगे' इति प्रत्ययसनियोंगे एका
रातत्वं निपात्यते इति काशिका । अयं भावः - प्रगशब्द स्थानव्यवस्थ
प्रकृतप्रत्यय सन्नियोगेनाव्ययस्व मे कारान्तत्वं चेति । एतच सूखे अन्य येभ्यः'
इति पृथगुपादानात् अनग्यस्वमस्याभ्युपगम्य मियूँढमिति ज्ञेयम् ।
• सायाहः, चिरकालात्, प्रारूप:' इत्यादिषु अनव्यवस्यैष ज्ञग्दस्य प्रयोगे
दर्शनात् अब परमव्ययत्वमिति तेषामाशयः । अक्ष वक्तव्यं सर्वमध्य-
स्माभिः 'चिरम्' इत्यत विस्तरेण प्रतिपादितमिति तथैव विस्तरः ।
9
(प्रत्ययस नियोगाभावस्थलेऽपि (यथावा प्रस्तुते माघे 12-1 श्लोके) 'प्रगे'
इति एदन्तस्वदर्शनात्, अभिधानकोशादिषु सर्वस 'प्रगे' इत्येवाव्ययस्य
सबै पाठात् अध्ययत्त्र मेवास्य, नामव्ययस्वमिति कश्चित् ।
263
कत्वं (ब्राह्ममुहूर्त्त इति यावत् ) क्वचिदुक्तम् । प्रगे प्रबुध्यसे । 'प्रगेतनो
वायुः ।
तापार्थकोऽयम् । 'वितपने' इति वामनादिभिः पठयते ।
साक्षात्प्रभृतित्वात् कृञो योगे विभाषा गतिसंज्ञा । 'मिथ्यावृतां प्रतपनेवृद्
अथ क्षितीश: ' (गणरत्ने) ।
(550)
"प्रतपने" (सा.)
(551)
"प्रतरम् " (च.)
दीर्घकालार्थकोऽयं छान्दसः । '... द्राघीय आयुः प्रतरं दधानाः ।'
( ऋक् 10-18-2 )।
एवं प्रतमाम्, प्रतराम् इत्यपि छान्दसमव्ययं द्रष्टव्यम् ।
1. 'सायंचिरंप्राह्णेप्रगेऽव्ययेभ्य: - (4-3-23) इति शैषिक: दयुः, इबुल्
वा प्रत्ययः, तरसहियोगेन तृढागमश्च । 'प्रगे' इति प्रत्ययसनियोंगे एका
रातत्वं निपात्यते इति काशिका । अयं भावः - प्रगशब्द स्थानव्यवस्थ
प्रकृतप्रत्यय सन्नियोगेनाव्ययस्व मे कारान्तत्वं चेति । एतच सूखे अन्य येभ्यः'
इति पृथगुपादानात् अनग्यस्वमस्याभ्युपगम्य मियूँढमिति ज्ञेयम् ।
• सायाहः, चिरकालात्, प्रारूप:' इत्यादिषु अनव्यवस्यैष ज्ञग्दस्य प्रयोगे
दर्शनात् अब परमव्ययत्वमिति तेषामाशयः । अक्ष वक्तव्यं सर्वमध्य-
स्माभिः 'चिरम्' इत्यत विस्तरेण प्रतिपादितमिति तथैव विस्तरः ।
9
(प्रत्ययस नियोगाभावस्थलेऽपि (यथावा प्रस्तुते माघे 12-1 श्लोके) 'प्रगे'
इति एदन्तस्वदर्शनात्, अभिधानकोशादिषु सर्वस 'प्रगे' इत्येवाव्ययस्य
सबै पाठात् अध्ययत्त्र मेवास्य, नामव्ययस्वमिति कश्चित् ।