avyayakośa /282
This page has not been fully proofread.
246
पश्चात्
(512)
पश्च" (त.)
छन्दसि अपरशब्दस्यास्तातेरर्थे [ दिग्देशकालेषु ] 'पश्च पश्चा च
छन्दसि (5-8-33) इत्यनेन पश्चभावोऽकारप्रत्ययश्च निपातनाद्भबति । 'परो
व्याप्तो जायते पञ्च सिंह: । पश्चिमदेश, पृष्ठभागः पश्चात्कालश्वास्यार्थाः ।
'पश्चार्थः' इत्यादिषु 'अपरस्यार्धे पश्चमावो वाच्यः ' (वा. 2-1-58)
इति वचनेन यः पश्चभावो विहितः समासे, तस्य तु नाव्ययत्वम् - इति
बोध्यम् ।
-
(513)
"पश्चा" (त.)
पूर्ववच्छन्दस्येव दिग्देशकालेषु वर्तमानस्य सप्तमी-
पञ्चमी-प्रथमान्तस्या-
१
परशब्दस्य 'पश्च पश्चा च च्छन्दसि (5-3-33) इति पश्चभावे आकार-
प्रत्यये च निष्पन्नमिदं तद्धितान्ताव्ययम् । वेदेष्वेवायमपि । यथा – पश्चा
स दध्या यो अद्यस्य धाता —' (ऋक् 1123-5 ) ।
(514)
पश्चातात्" (त.)
पश्चादित्यर्थे पृषोदरादित्वात् छन्दसि साधुरेबम् । 'त्वं न इन्द्र
ऊतिभिः सजोषाः पाहि पश्चाताद् उत वा पुरस्तात् ॥' (ऋक् 8-48-15 ) ।
(515)
"पश्चात् " (त.)
प्रतीचीचरमयोरर्थयोरयं वर्तते । प्रतीच्याम– पश्चादस्ताद्रिः । चरमे
पश्चाद् याति । 'पश्चात् ' ( 5-3-32) इत्यनेन अपरशब्दस्य प्रथमा-
-
पश्चात्
(512)
पश्च" (त.)
छन्दसि अपरशब्दस्यास्तातेरर्थे [ दिग्देशकालेषु ] 'पश्च पश्चा च
छन्दसि (5-8-33) इत्यनेन पश्चभावोऽकारप्रत्ययश्च निपातनाद्भबति । 'परो
व्याप्तो जायते पञ्च सिंह: । पश्चिमदेश, पृष्ठभागः पश्चात्कालश्वास्यार्थाः ।
'पश्चार्थः' इत्यादिषु 'अपरस्यार्धे पश्चमावो वाच्यः ' (वा. 2-1-58)
इति वचनेन यः पश्चभावो विहितः समासे, तस्य तु नाव्ययत्वम् - इति
बोध्यम् ।
-
(513)
"पश्चा" (त.)
पूर्ववच्छन्दस्येव दिग्देशकालेषु वर्तमानस्य सप्तमी-
पञ्चमी-प्रथमान्तस्या-
१
परशब्दस्य 'पश्च पश्चा च च्छन्दसि (5-3-33) इति पश्चभावे आकार-
प्रत्यये च निष्पन्नमिदं तद्धितान्ताव्ययम् । वेदेष्वेवायमपि । यथा – पश्चा
स दध्या यो अद्यस्य धाता —' (ऋक् 1123-5 ) ।
(514)
पश्चातात्" (त.)
पश्चादित्यर्थे पृषोदरादित्वात् छन्दसि साधुरेबम् । 'त्वं न इन्द्र
ऊतिभिः सजोषाः पाहि पश्चाताद् उत वा पुरस्तात् ॥' (ऋक् 8-48-15 ) ।
(515)
"पश्चात् " (त.)
प्रतीचीचरमयोरर्थयोरयं वर्तते । प्रतीच्याम– पश्चादस्ताद्रिः । चरमे
पश्चाद् याति । 'पश्चात् ' ( 5-3-32) इत्यनेन अपरशब्दस्य प्रथमा-
-