avyayakośa /261
This page has not been fully proofread.
नास्ति
(469)
नाम " (चा.)
प्राकाश्यसम्भावनाकोधाङ्गीकार कुत्सनालीक विस्मयामन्त्रणस्मृतिकथश्चि-
दर्येषु अस्य वृत्तिः ।
प्राकाश्यम् – अतिप्रसिद्धत्वम् । यथा- 'हिमालयो नाम नगाधिराज: ' (कुमार.1.1 )।
-
सम्भावनायाम् –' कथं नाम समेष्यसि ' ।
क्रोधे–'ममामि नाम दशाननस्य परैः परिभवः ! '
-
अङ्गीकारे—
एवमस्तु नाम। (असूयापूर्वकाङ्गीकार एव प्रायोऽत्र ) ।
कुत्सने–' को नामायं सवितुरुदये स्वापमेव विधत्ते ।
अलीके–'दष्टेऽघरे रोदिति नाम तन्वी' (रोदिति नाम, न तु रोदितीत्यर्थः ।)
विस्मये – अन्धो नाम पर्वतमारोहति ।
-
आमन्त्रणे – 'अरे को नाम गच्छति ? इहागच्छ ।
-
स्मृतौ –'स नामायं बन्धुः ' ।
कथश्चिदर्थे–'यदि लेपनमेवेष्टं लिम्पतिर्नाम कोऽपरः ।
9
225
"
इदमत्रावधेयम् – नामशब्द: क्लीबान्तोऽन्यः यस्याभिधानादिरर्थः,
यस्य च 'नाम्न्यादिशिग्रहो: ' ( 3-4-58) इत्यादिषु ग्रहणम् इति ।
(470)
"नास्ति " (ति. प्र.)
सत्तानिषेधोऽस्य समुदितस्यार्थ: । 'नास्तिकः । 'अतिथिर्बालक चैव
राडू जामाताऽथ गेहिनी । अस्ति नास्ति न जानाति देहि देहि पुनः पुनः ॥'
(चाणक्ये) ।
1.
नम्पूर्वकोऽसधातुलडम्तोऽयमिति केचित् ।
इत्यन्ये । व्यक्तमिदं काशिकायाम् ( 4-4-60)।
अस्ति नास्ति दिष्टं मतिः' (4-4-60) इति ठक् ।
4
समुदितो निपाल
उभयचाऽपि
(469)
नाम " (चा.)
प्राकाश्यसम्भावनाकोधाङ्गीकार कुत्सनालीक विस्मयामन्त्रणस्मृतिकथश्चि-
दर्येषु अस्य वृत्तिः ।
प्राकाश्यम् – अतिप्रसिद्धत्वम् । यथा- 'हिमालयो नाम नगाधिराज: ' (कुमार.1.1 )।
-
सम्भावनायाम् –' कथं नाम समेष्यसि ' ।
क्रोधे–'ममामि नाम दशाननस्य परैः परिभवः ! '
-
अङ्गीकारे—
एवमस्तु नाम। (असूयापूर्वकाङ्गीकार एव प्रायोऽत्र ) ।
कुत्सने–' को नामायं सवितुरुदये स्वापमेव विधत्ते ।
अलीके–'दष्टेऽघरे रोदिति नाम तन्वी' (रोदिति नाम, न तु रोदितीत्यर्थः ।)
विस्मये – अन्धो नाम पर्वतमारोहति ।
-
आमन्त्रणे – 'अरे को नाम गच्छति ? इहागच्छ ।
-
स्मृतौ –'स नामायं बन्धुः ' ।
कथश्चिदर्थे–'यदि लेपनमेवेष्टं लिम्पतिर्नाम कोऽपरः ।
9
225
"
इदमत्रावधेयम् – नामशब्द: क्लीबान्तोऽन्यः यस्याभिधानादिरर्थः,
यस्य च 'नाम्न्यादिशिग्रहो: ' ( 3-4-58) इत्यादिषु ग्रहणम् इति ।
(470)
"नास्ति " (ति. प्र.)
सत्तानिषेधोऽस्य समुदितस्यार्थ: । 'नास्तिकः । 'अतिथिर्बालक चैव
राडू जामाताऽथ गेहिनी । अस्ति नास्ति न जानाति देहि देहि पुनः पुनः ॥'
(चाणक्ये) ।
1.
नम्पूर्वकोऽसधातुलडम्तोऽयमिति केचित् ।
इत्यन्ये । व्यक्तमिदं काशिकायाम् ( 4-4-60)।
अस्ति नास्ति दिष्टं मतिः' (4-4-60) इति ठक् ।
4
समुदितो निपाल
उभयचाऽपि