avyayakośa /213
This page has not been fully proofread.
(352)
"च्चि: " (कृ.)
6
विप्रत्ययान्तस्ये
विरव्ययम्' (दशपायुणादि: 2-13) इत्यव्यय-
त्वम् । इति केचित वस्तुतस्तु ऊर्यादिच्चिडाचच' (1-4-61) इत्यस्य
क्रियायोगे गतिसंज्ञायामव्ययत्वम्। (अभूततद्भावे) 'कृभ्वस्तियोगे सम्पद्य-
कर्तरि च्वि:' (5-1-50) इनि अभूततद्भावरूपायें वर्तमानस्य त्रिप्रत्ययो
विधीयते । यथा - अशुक्ल: शुक्ल: सम्पद्यते 'शुक्लीभवति इति । शुक्ली-
करोति, शुक्लीस्यात। अरूकरोति, उन्मनीभवति, उच्चक्षूकरोति, बिचेती-
करोति, विरहीकरोति विरजीकरोति ।
177
(353)
छम्बद्र" (चा.)
अन्तःकरणमस्यार्थः। 'छम्बद्शुद्धिः ' – हल्लाभ इत्यर्थः । आभि-
मुख्येऽप्याडुः – 'छम्बण्मुखो धावति' - इति तिलकः । 'कंचट्' इति
-
क्वचित्पाठः । 'शम्बट्' इति प्रौढमनोरमा ।
1. 'अन्य च्चो' (7-4-32 ) इतीकारः ।
इति दीर्घः । च्चिप्रत्ययः सर्वकोपी ।
(7-4-26)
2.
अस 'अर्मनश्चक्षुश्चेतोरहो रजसो कोपश्च' ( 5-4-51) इति अन्य-
कोपच्चि प्रत्ययसंनियोगेन भवतीति विशेषः ।
"च्चि: " (कृ.)
6
विप्रत्ययान्तस्ये
विरव्ययम्' (दशपायुणादि: 2-13) इत्यव्यय-
त्वम् । इति केचित वस्तुतस्तु ऊर्यादिच्चिडाचच' (1-4-61) इत्यस्य
क्रियायोगे गतिसंज्ञायामव्ययत्वम्। (अभूततद्भावे) 'कृभ्वस्तियोगे सम्पद्य-
कर्तरि च्वि:' (5-1-50) इनि अभूततद्भावरूपायें वर्तमानस्य त्रिप्रत्ययो
विधीयते । यथा - अशुक्ल: शुक्ल: सम्पद्यते 'शुक्लीभवति इति । शुक्ली-
करोति, शुक्लीस्यात। अरूकरोति, उन्मनीभवति, उच्चक्षूकरोति, बिचेती-
करोति, विरहीकरोति विरजीकरोति ।
177
(353)
छम्बद्र" (चा.)
अन्तःकरणमस्यार्थः। 'छम्बद्शुद्धिः ' – हल्लाभ इत्यर्थः । आभि-
मुख्येऽप्याडुः – 'छम्बण्मुखो धावति' - इति तिलकः । 'कंचट्' इति
-
क्वचित्पाठः । 'शम्बट्' इति प्रौढमनोरमा ।
1. 'अन्य च्चो' (7-4-32 ) इतीकारः ।
इति दीर्घः । च्चिप्रत्ययः सर्वकोपी ।
(7-4-26)
2.
अस 'अर्मनश्चक्षुश्चेतोरहो रजसो कोपश्च' ( 5-4-51) इति अन्य-
कोपच्चि प्रत्ययसंनियोगेन भवतीति विशेषः ।