avyayakośa /189
This page has not been fully proofread.
किम्
(299)
"किम् " (चा.)
जिज्ञासा - क्षेप - ईषदर्थ - अतिशयाद्यर्थेषु चादित्वादव्ययत्वम् ।
जिज्ञासायाम् - किं गतः ? । क्षेपे–'स किंसखा साधुन शास्ति
,
योऽघिपम — ' (किरात 1-5 ) । ईप्रदर्थे – न किमप्यस्यास्ति । अकिश्वनः ।
अतिशये – ' किमप्येष प्रगल्भते ।
-
कुत इत्यर्थेऽपि प्रयुज्यते । यथा – 'वायुना किं न नीतोऽसौ मामयं
याचयेदिति ।' इति । सर्वादिगणपठितः किंशब्दोऽन्यः, अव्ययसंज्ञकमिद-
मन्यदिति बोध्यम् ।
एतेन साकं विभिन्ननिपातयोगं कृत्वा, किङ्किल, किश्च, किञ्चन,
किश्चित्, किन्तमाम्, किन्तराम्, किन्तु, किन्तु, किमपि, किमु,
किमुत, किंवा, किंस्वित् इत्यादीनि बहून्यव्ययानि पठन्ति । विभिन्ननि-
पातयोगादर्थोऽपि प्रकरणाद्यनुरोधेन विभिन्नो भवति । तेषां सन्दर्भाद्यनुरोघे-
नार्थभेदप्रयोगादिकं यथासम्भवमूहामिति बोध्यम् । यथा किङ्कल इति अनव-
क्लृप्त्यमर्षयोरर्थयोश्चादिषु समुदित पठ्यते । 'न मर्पये, न श्रदधे किङ्किल
भवान् मिथ्या वक्ष्यति,। अत्र, 'किङ्किलास्यर्थेषुट्' (3-3.146) इति
लृट् । अनवक्ऌप्तिः - अश्रद्धा । अमर्ष: कोपः ।
-
।
तंत्र किञ्च इत्यस्य आरम्भ समुच्चय
अबान्तरादयोऽर्थाः ।
153
-
साकल्य
सम्भावना-
(299)
"किम् " (चा.)
जिज्ञासा - क्षेप - ईषदर्थ - अतिशयाद्यर्थेषु चादित्वादव्ययत्वम् ।
जिज्ञासायाम् - किं गतः ? । क्षेपे–'स किंसखा साधुन शास्ति
,
योऽघिपम — ' (किरात 1-5 ) । ईप्रदर्थे – न किमप्यस्यास्ति । अकिश्वनः ।
अतिशये – ' किमप्येष प्रगल्भते ।
-
कुत इत्यर्थेऽपि प्रयुज्यते । यथा – 'वायुना किं न नीतोऽसौ मामयं
याचयेदिति ।' इति । सर्वादिगणपठितः किंशब्दोऽन्यः, अव्ययसंज्ञकमिद-
मन्यदिति बोध्यम् ।
एतेन साकं विभिन्ननिपातयोगं कृत्वा, किङ्किल, किश्च, किञ्चन,
किश्चित्, किन्तमाम्, किन्तराम्, किन्तु, किन्तु, किमपि, किमु,
किमुत, किंवा, किंस्वित् इत्यादीनि बहून्यव्ययानि पठन्ति । विभिन्ननि-
पातयोगादर्थोऽपि प्रकरणाद्यनुरोधेन विभिन्नो भवति । तेषां सन्दर्भाद्यनुरोघे-
नार्थभेदप्रयोगादिकं यथासम्भवमूहामिति बोध्यम् । यथा किङ्कल इति अनव-
क्लृप्त्यमर्षयोरर्थयोश्चादिषु समुदित पठ्यते । 'न मर्पये, न श्रदधे किङ्किल
भवान् मिथ्या वक्ष्यति,। अत्र, 'किङ्किलास्यर्थेषुट्' (3-3.146) इति
लृट् । अनवक्ऌप्तिः - अश्रद्धा । अमर्ष: कोपः ।
-
।
तंत्र किञ्च इत्यस्य आरम्भ समुच्चय
अबान्तरादयोऽर्थाः ।
153
-
साकल्य
सम्भावना-