avyayakośa /185
This page has not been fully proofread.
कम्
149
प्राग्दिशीयत्वेन विभक्तिसंज्ञकत्वम् । तेन, 'किमः कः' (7-2-103) इति
प्रकृते: कादेशः । 'कदाऽहं कावेरीविमलसलिले वीतकलुषः - ।
अनेन साक 'चन' इत्यस्य योगे कदाचन इति सम्पद्यते ।
-
अनिर्धारिते कस्मिश्चित् काले – इत्यर्थः ।
(मनु: 2-58)।
6
—न पित्र्येण कदाचन ॥"
एवं 'चित्' इत्यस्य योगे कदाचित् इति भवति । तस्यापि
पूर्ववदर्थः । 'नाक्षैः क्रीडेत् कदाचित् तु - ' (मनु: 4-74 ) । 'जातु '
इत्यप्यस्याथः ।
(292)
"कम्" (स्व.)
बारि-मूर्ध- सुख- निन्दा - व्योम-पादपूरणाद्यर्थेषु स्वरादिषु पटयते ।
चादिरयमिति केचित् । वारिणि – कञ्जम = पद्मम् । कम्= जले जायते
-
इत्यत्र व्युत्पत्तिः । जनेड: । मूर्ध्नि – कन्धरः = कण्ठः ।
6
शिरो धरतीति घरते: पचाद्यच सुखे कंधुः ।
यद्वा व कं तदेव
खम्–' (छान्दोग्ये 4-10-5) । निन्दायाम् – कन्दर्पः । कम् – कुत्सितो
दर्यो यस्य सः कन्दर्पः । व्योग्नि–'कङ्गामिन: पक्षिण: ' । कम =
आकाशे गच्छन्तीति कङ्गामिनः । ताच्छील्ये णिनि: । पादपूरणे – 'शिशिरं
जीवनाय कम्' ।
-
149
प्राग्दिशीयत्वेन विभक्तिसंज्ञकत्वम् । तेन, 'किमः कः' (7-2-103) इति
प्रकृते: कादेशः । 'कदाऽहं कावेरीविमलसलिले वीतकलुषः - ।
अनेन साक 'चन' इत्यस्य योगे कदाचन इति सम्पद्यते ।
-
अनिर्धारिते कस्मिश्चित् काले – इत्यर्थः ।
(मनु: 2-58)।
6
—न पित्र्येण कदाचन ॥"
एवं 'चित्' इत्यस्य योगे कदाचित् इति भवति । तस्यापि
पूर्ववदर्थः । 'नाक्षैः क्रीडेत् कदाचित् तु - ' (मनु: 4-74 ) । 'जातु '
इत्यप्यस्याथः ।
(292)
"कम्" (स्व.)
बारि-मूर्ध- सुख- निन्दा - व्योम-पादपूरणाद्यर्थेषु स्वरादिषु पटयते ।
चादिरयमिति केचित् । वारिणि – कञ्जम = पद्मम् । कम्= जले जायते
-
इत्यत्र व्युत्पत्तिः । जनेड: । मूर्ध्नि – कन्धरः = कण्ठः ।
6
शिरो धरतीति घरते: पचाद्यच सुखे कंधुः ।
यद्वा व कं तदेव
खम्–' (छान्दोग्ये 4-10-5) । निन्दायाम् – कन्दर्पः । कम् – कुत्सितो
दर्यो यस्य सः कन्दर्पः । व्योग्नि–'कङ्गामिन: पक्षिण: ' । कम =
आकाशे गच्छन्तीति कङ्गामिनः । ताच्छील्ये णिनि: । पादपूरणे – 'शिशिरं
जीवनाय कम्' ।
-