avyayakośa /133
This page has not been fully proofread.
आस
9
'ते प्राग् बातो: ' (1-4-80) इति सूत्रस्य प्रयोगनियमार्थकत्वम्,
संज्ञानियमार्थकत्वम् इति पक्षद्वयं वैयाकरणनिकायेऽभ्युपगतम् । तत्र प्रयोग-
नियमार्थकत्वपक्षे आविरादीनां व्यवहितप्रयोगे दोषसद्भावेऽपि, संज्ञानिय
मार्थकत्वपक्षे न दोषः; अत एव 'अनुकरणं चानितिपरम्' (1-4-62)
इति सूत्रेऽनितिपरग्रहणं प्रत्याख्यातम् इत्य, युपगम्य हरदत्तोक्तदूषणोद्धारः
व्याकरणसिद्धान्तसुधानिधौं कृतः ।
"
वस्तुतस्तु ' उपसर्गगतिविभक्तिस्वरप्रतिरूपकाश्च निपाता: ' ( ग. सू
1-4-57) इति क्वचित् पाठात् गतिप्रतिरूपका अपि गतिकार्य कचिदेव
लभन्त इत्यतः एतादृशानां व्यवहितप्रयोगोऽपि नातीव दुष्ट: । अत एव
निपाताव्ययोपसर्गवृत्तौ तिलकेन 'प्रादुराविः प्रकाशे' इत्यत्र 'गति-
प्रतिरूपको चेतौ सम्भवत एव ।' इति स्पष्टमेवाभिहितम् इत्यलमत्र ।
66
97
शैघ्रयार्थ कमिदम् ।
अनव्ययमपि लक्ष्यते त्रिलिङ्गेष्वपि ।
व्रीहिविशेष: । आशुकारी ।
9
(184)
'आशु" (स्व.)
यथा 'आश्वपेहि मम सीधुभाजनात्' इति ।
यथा आशुः = षष्टिरात्रेण पश्यमानो
(185)
आस बभ्रुवार्थे" (ति. प्र.)
6
लावण्य उत्पाद्य इवास यत्नः ॥' (कुमारसम्भवे 9-35 ) । अस्य
चादित्व बोध्यम्। केचित्तु निपाताव्ययसंज्ञामस्याहुः । वामनस्तु 'अम
9
'ते प्राग् बातो: ' (1-4-80) इति सूत्रस्य प्रयोगनियमार्थकत्वम्,
संज्ञानियमार्थकत्वम् इति पक्षद्वयं वैयाकरणनिकायेऽभ्युपगतम् । तत्र प्रयोग-
नियमार्थकत्वपक्षे आविरादीनां व्यवहितप्रयोगे दोषसद्भावेऽपि, संज्ञानिय
मार्थकत्वपक्षे न दोषः; अत एव 'अनुकरणं चानितिपरम्' (1-4-62)
इति सूत्रेऽनितिपरग्रहणं प्रत्याख्यातम् इत्य, युपगम्य हरदत्तोक्तदूषणोद्धारः
व्याकरणसिद्धान्तसुधानिधौं कृतः ।
"
वस्तुतस्तु ' उपसर्गगतिविभक्तिस्वरप्रतिरूपकाश्च निपाता: ' ( ग. सू
1-4-57) इति क्वचित् पाठात् गतिप्रतिरूपका अपि गतिकार्य कचिदेव
लभन्त इत्यतः एतादृशानां व्यवहितप्रयोगोऽपि नातीव दुष्ट: । अत एव
निपाताव्ययोपसर्गवृत्तौ तिलकेन 'प्रादुराविः प्रकाशे' इत्यत्र 'गति-
प्रतिरूपको चेतौ सम्भवत एव ।' इति स्पष्टमेवाभिहितम् इत्यलमत्र ।
66
97
शैघ्रयार्थ कमिदम् ।
अनव्ययमपि लक्ष्यते त्रिलिङ्गेष्वपि ।
व्रीहिविशेष: । आशुकारी ।
9
(184)
'आशु" (स्व.)
यथा 'आश्वपेहि मम सीधुभाजनात्' इति ।
यथा आशुः = षष्टिरात्रेण पश्यमानो
(185)
आस बभ्रुवार्थे" (ति. प्र.)
6
लावण्य उत्पाद्य इवास यत्नः ॥' (कुमारसम्भवे 9-35 ) । अस्य
चादित्व बोध्यम्। केचित्तु निपाताव्ययसंज्ञामस्याहुः । वामनस्तु 'अम