2023-07-15 11:44:58 by ambuda-bot

This page has not been fully proofread.

आयत्यः समाः यत्र काले सः आयतीसमम् । समा वत्सरः ।
संवत्सरारम्भकाल एवमुच्यते । अत्रापि तिष्ठद्गुप्रभृतिगणे पाठसामर्थ्यात्
शत्रादेशः, पुंबद्भावश्च । केचित् तु आयत्या समम् – आयतीसमम् इति
तृतीयासमासं वर्णयन्ति ।
 
-
 
आर्द्रम्
 
(176)
 
" आयतीसमम् " तिष्ठद्गु.]
 
-
 
1.
 
(177)
 
आरात् दूरसमीपयो: " [स्व.]
 
दूरे
 
आरात्' – [भट्टि: 2.17] । परस्परविरुद्धार्थकत्वमस्य शब्दशक्तिस्वाभाव्या-
दिति बोध्यम् । 'आरातीयः ।
 
आरादुपकारकम् । समीपे -
 
-
 
6
 
आरात् = दूरे, समीपे वा
(4-2-114) इति छप्रत्यये
 
6
 
विचित्रमुच्चैः
 
93
 
=
 
(178)
 
"आर्द्र सरसत्वे " [सा.]
 
साक्षात्प्रभृतिषु (1-4-64) गणे 'आर्द्रम्' इति पठ्यते । अस्य
कृञ योगे विकल्पेन गतिसंज्ञा । गतिसंज्ञापक्षे ' कुगति' (2-2-18 ) इति
समासे ल्यपि आर्द्रकृत्य इति सिद्धयति; 'साक्षात्प्रभृतिषु व्यर्थवचनम्' (वा.
 
"
 
: लवमानम्
 
भवः - आरातीयः । 'वृद्धाच्छ:'
 
ईयादेशः । येषां च विरोध:
 
'शाश्वतिकः' इति सौखप्रयोगात्
 
शाश्वतिक:' (2-4-9) इत्यत
 
9
 
अव्ययानां भमाले टिलोपः (वा. 6-4-144) इति टिलोपः
 
क्राचित्कः, अतश्चात न टिलोप इति बोध्यम् ।