Since you are not logged in, some functions (such as the OCR button) have been disabled. To use all website features, please create an account.

स्तुतिकुसुमाञ्जलिः व्याख्यासहिता / 263 Image 263 of 480 (Page 263)

Proofed once

Help

धौतचेतसो विद्वांसोऽपि मां परितो वर्जयन्ति । हे महेश, ते आभ्यन्तराः कामक्रो-
धाद्याः शत्रवो विधुरं भीतं मां यथा न जयन्ति तथा कुरु । त्वमेह्यागच्छ । शीघ्रमित्य-
र्थात् । दृशमनुग्रहदृष्टिं च नोऽस्मभ्यं देहि ॥ पञ्चभिः कुलकम् ॥

क्व महेश्वरस्मरणसंभवं भवभ्रमभीमघर्मशमसंमुखं सुखम् ।
विपदां पदं मृदुमृणालिनीदलस्खलदम्बुबिन्दुतरलाः क्व संपदः ॥ २० ॥

क्व शिवेश्वरेति कृतगण्डमण्डलीपुलकोद्गमप्रमदमन्थरा गिरः ।
क्व यथार्थपार्थिवनिरर्थकानृतस्तुतिविस्तरैरपथपातपातकम् ॥ २१ ॥

क्व समाधिबाधितदुराधिसाधिमा भवसंभव[^१]श्रमदमक्षमः शमः ।
क्व मदः प्रदर्शितसमग्रविग्रहः प्रहसन्मनस्विजनगर्हितस्थितिः ॥२२॥

इति मामनर्गलममार्गमार्गणप्रवणाविवेकविकलीकृताशयम् ।
करुणानिधान परिबोधय क्षणं क्षणदाविशेषकशिखाशिखामणे ॥२३॥
[^२](चक्कलकम् )

महेश्वरस्य ब्रह्मविष्णुरुद्रेश्वरसदाशिवशिवानामपि षण्णां कारणानामीश्वरो महेश्वरः
परमशिवस्तस्य स्मरणं तस्मात्संभवो यस्य तत्तादृशं सुखं विगलितवेद्यान्तरपरमानन्द-
रूपं क्व भवति । अत्युत्कृष्टं भवतीत्यर्थः । किंभूतम् । भवे संसारेऽर्थान्मरुरूपे यो भ्रमो
भ्रमणं स एव भीमो धर्मो निदाघस्तस्य शमे शान्तौ संमुखम् । तथा मृदु कोमलं
थन्मृणालिनीदलं कमलिनीदलं तत्र स्खलन्पतन्योऽम्बुबिन्दुर्वारिकणस्तद्वत्तरला च-
ञ्चलाः । तथा विपदां संपत्स्वपि दुष्कृतकर्मस्खलितचित्तत्वेन परिणामेऽत्यन्तदुःखदा-
यित्वात्पदं स्थानं संपदः श्रियः क्व भवन्ति । नित्यगर्ह्या इत्यर्थः । हे शिव, आत्यन्तिक-
दुःखनिवृत्तिरूपकैवल्यदायिन्, हे ईश्वर त्रिजगदधीश । मां पाहीत्यर्थात् । एवंभूता गिरो
वाचः क्व भवन्ति । सकलविद्वज्जनमनोहरा इत्यर्थः । किंभूताः । कृतेत्यादि । कृतो
गण्डमण्डल्यां कपोलपाल्यां पुलकोद्गमो रोमाञ्चोद्भवो येन स तादृशो यः परमानन्द-
स्तेन मन्थरा अलसाः । तथा यथार्थ : सार्थः पञ्चानामपि महाभूतानां पृथ्वीतत्त्वेनैवा-
धिकेन मनुष्यसृष्टेः पार्थिवः पृथिव्या निर्मित इति सार्थकः । अत्र 'वृथार्थ' इत्यपि पाठः ।
तत्पक्षे सम्यक्प्रजापालनादीनां पार्थिवगुणानामसंभवाद्वृथार्था ये पार्थिवास्तेषां या नि-
रर्थका व्यर्था अनृतासत्या स्तुतिस्तस्या विस्तारैः कुमार्गपातरूपं पातकं क्व । अत्यन्तग
ईणीयमित्यर्थः । योगेनात्ममनसोरैक्यं समाधिस्तेन बाधितो दुराधीनां जन्मजरामरण-
त्रासरूपाणां मनःपीडानां साधिमा बाढत्वं येन स तादृशो भवसंभवो भवमरुभ्रमणजो
यः श्रमस्तस्य दमे क्षमः शमो जितेन्द्रियत्वम् । जितात्मत्वमिति यावत् । तत्क्व ।

[^१]. 'भ्रमशमक्षमः' ख. 
[^२]. 'संदानितकम्' ख.

Edit summary (optional) Status

Needs more work

Proofed once

Proofed twice

Not relevant

Only registered users can save changes. Create an account or sign in to save your changes.