Since you are not logged in, some functions (such as the OCR button) have been disabled. To use all website features, please create an account.

न्यायकोशः / 962 Image 962 of 1158 (Page 962)

Proofed once

Help

इत्यन्यत्रोक्तम् । [ख ] द्रवत्वसहितस्नेहकारितः संयोगविशेषः (३०
वि० २१११२ पृ० ७२-७३ ) ( १० मा० ) । तथा हि । सहि
संग्रहः न द्रवत्वमात्रकारितः । काचकाञ्चनद्रवत्वेन संग्रहानुपपत्तेः ।
नापि स्नेहमात्रकारितः । स्त्यानैर्घृतादिभिः संग्रहानुपपत्तेः । तस्मात्
अन्वयव्यतिरेकाम्यां स्नेहद्रवत्वकारितः (वै० उ० २११/२ पृ०७२ ) /
तेन द्रुतसुवर्णादीनां न संग्रह: ( भाषाप० लो० १५६ मु० ) इति ।
२ संक्षेपेण स्वरूपकथनम् । लक्षणस्वरूप विभाग प्रकार कज्ञानानुकूल:
(संक्षिप्तो व्यापार इत्यर्थः ( वाक्य० ) । यथा तर्कसंग्रहः इत्यादी
संग्रहशब्दस्यार्थः (त० दी० ) । ३ अनेकेषामेकत्र स्थापनं संग्रह इति
काव्यज्ञा वदन्ति । ४ बर्थकवाक्यानामेकत्र संकलनम् । अत्रोक्तम्
विस्तरेणोपदिष्टानामर्थानां सूत्रभाष्ययोः । निबन्धो यः समासेन
७ महोद्योगः । तं विदुर्बुधाः ॥ इति । ५ ग्रहणम् । ६ संक्षेपः ।
८ व्याडिप्रणीतो व्याकरणग्रन्थविशेषः ।

<संग्रहणम्>
क ] सहासनं विविक्तेषु परस्परमुपाश्रयः । केशाकेशिग्रहं चैन
!! सम्यक् संग्रहणं स्मृतम् ॥ स्त्रीपुंसयोर्मिथुनीभावः संग्रहणम् ( मिताक्षरा
अ० २१२८२ ) । [ख ] साहसशब्दवाच्यानां रहसि क्रियमाणाना /
संग्रहणशब्दवाच्यत्वम् ( मिताक्षरा अ० २ श्लो० ७२ ) ।

<संघः>
१ प्रव्रजितविशेषोपग्रहेण वर्तमानपरिषत् ( न्या० वा० १1१1१
पृ० ७९ ) । २ सजातीयप्राणिसमूहः । यथा संघे शक्तिः कलौ
नृणाम् इत्यादौ संघशब्दस्यार्थः । ३ जन्तुविशेषः ।
पदार्थसमुदायसंयोगः । यथा दिव्येन तेजसा संयुक्ता

<संघात:>
वही परमाणूनां परस्परसंयोगो द्रव्यारम्भकः संघाताख्यः ।
सहिमकरकादिपरमाणुद्रवत्व प्रतिबन्धकः ( प्रशस्त० द्रवत्वनि० पृ० ५२ //
एवमन्येषामपि संघात ऊह्यः ।

<संज्ञ:>
१ संहतजानुकः । २ गन्धद्रव्यविशेषः ।
(७५ गायत्री । ६ सूयेपत्नी । ७ संकेतवत्प्रातिपदिकम् (विशिष्ठनाम)
संज्ञा–१ बुद्धिः । २ आख्या । ३ चेतना । ४ हस्तैरर्थसूचनम् ।

Edit summary (optional) Status

Needs more work

Proofed once

Proofed twice

Not relevant

Only registered users can save changes. Create an account or sign in to save your changes.