Since you are not logged in, some functions (such as the OCR button) have been disabled. To use all website features, please create an account.

न्यायकोशः (To be deleted) / 997 Image 997 of 1158 (Page 997)

Needs more work

Help

यन्ति । अत्रोकं भर्तृहरिण

मारमा ति व्यक्तेि ।
वर्षापाव तेवालो कर्मणा न सकर्मकः ॥ ( वाक्यप ० ) इति ।

४ अर्थक्रियाकारित्वम् । यथा यत्सत् तरक्षणिकम् इत्या इति सैद्धा
आः । ५. प्रामाणिकत्वम् इत्यन्य

हृव्यंकार ----सत्यत्य कारः ( विसार इति प्र०) (मिताक्षस ० २
६१) ।

सध्यत्वम्-~~-पत्र द्रष्टा चश्यं च दर्शनं चाबिकल्पितम्। बस्यैवार्थस्य
सत्यत्वमाइलय्यन्तवेदिनः ॥ ( सर्व० सं० १० ३०९ पाणि ० )

सम्यम् -~~१ प्रमितिविषयः । यथा घटपटादि सर्वे जगत् सत्यम् । यथा
वा वेदान्तिमते भूतपञ्चकम् । अत्रार्थ व्युत्पत्तिः सन्ति पृथिव्यतेजांसि
च त्यौ वाय्वाकाशौ च इति । तथा च श्रुतिः सच यच भूतपत्राकम्
संच सत्यमित्याचक्षते ( बृह० उ० २ ।३।१-३) (०. उ०
२।६।१ ) इति । २ यथार्थकथनम् । यथा सत्यं ब्रूयात्रियं ब्रूपान्न
ब्रूयात्सत्यमप्रियम् ( मनु० ४११३८) इत्यादौ सत्पशब्दयार्थः ।
तदुकं ब्रह्मपुराणे यथार्थकथनं यत्र सर्वोकसुखप्रदम् । स्पमिति
विज्ञेयमस्र्त्र्यं तद्विपर्ययः ॥ इति । ३ नाम्दीमुखश्रादीयो देवता हिशेषः ।
अत्रोक्तम् इटिश्राद्धे ऋतुर्दक्षः सस्वो नान्दीमुखे वसुः (श्राद्धत )
इति । ४ कृतयुगम् । अत्रेदमधिकं ज्ञेयम् संधिसंयंशास्यां सहितं
सत्ययुगमानं तु दैवमानेन ४८०० वर्षा: मनुष्यमानेन: १७२८०००
वर्षाः इति । ५ शपथः । शपथरूपसत्त्य त्यापालने दोषो ययाः कृत्व
शपथरूपं यः सत्यं इन्ति न पापन् । सः कृतन्नः कालसूत्रे वसेदेव
चतुर्भुम् ॥ (ब्रह्मवै० ५० प्र० अ० २८) इति । ६ यथाज्ञामम् ।
यथा सत्यरजते इदं रजतम् इति ज्ञानम् । अत्र याथा च तद्भागवति
तत्प्रकारकत्वाभावः । तदेव झान्ने सत्यत्वम् इति ज्ञेयम् । ७ त्रिकाला-
भ्यम् यथा सत्यं ज्ञानमनन्तं ब्रह्म ( तै० उप० २।१ ), इत्यादौ
परमात्मा सत्त्यः इति वेदान्तिन आहुः । ८ तपोलोकादूर्ध्वस्यो लोकनि
इति पौराणिका था । भन्नोन्ते बहुजेन तपोकोका पोको

शः

शेषः

११९ म्या• को●

Edit summary (optional) Status

Needs more work

Proofed once

Not relevant

Only registered users can save changes. Create an account or sign in to save your changes.