Since you are not logged in, some functions (such as the OCR button) have been disabled. To use all website features, please create an account.

न्यायकोशः (To be deleted) / 952 Image 952 of 1158 (Page 952)

Needs more work

Help

९००

न्यायकोशः ।

३ पौराणिकास्तु ब्रह्मकन्या देवसेनारूयः स्कन्दभार्यात्मको मातृकाविशेषः
इस्याडुः । तदुक्तम् मातृकासु पूज्यतमा सा च षष्ठी प्रकीर्तिता ।
शिशूनां प्रतिविश्वेषु प्रतिपालनकारिणी ॥ (ब्रह्म० वै० प्र० अ० १)
( स्कन्दपु० ) ( वाच० ) इत्यादि । ताश्च षोडश मातृकाः गौरी पद्मा
शची मेधा सावित्री विजया जया । देवसेना स्वधा स्वाहा मातरो लोक-
मातरः ॥ शान्तिः पुष्टिधृतिस्तुष्टिः कुलदेवात्मदेवताः इति । अन्या
अपि सप्त ब्राह्मी माहेश्वरी चैब कौमारी वैष्णवी तथा । बाराही च
तथेन्द्राणी चामुण्डा सप्त मातरः ॥ इति ।

बापौरुषम् – ( श्राद्धम्) महालये गयाश्राद्धे वृद्धौ चान्वष्टकासु च ।
नवदैवतमत्रेष्टं शेषं षाट्पौरुषं विदुः ॥ (पु० चि० पृ० ३८४ ) ।

स.

स —– १ विष्णुः । २ सर्पः । ३ ईश्वरः । ४ विहगः । ५ समासे पूर्व-
पदस्थ: सहार्थः । यथा सपितृकः इत्यादौ । ६ समानार्थः । यथा सरूपः
इत्यादौ । ७ छन्दःशास्त्रज्ञास्तु अन्तगुरुक आदिलघुद्वयको यो वर्णगणः
तस्य स इति नाम इत्याहुः । तदुक्तम् आदिमध्यावसानेषु यरता यान्ति
लाघवम् । भजसा गौरवं यान्ति मनौ तु गुरुलाघवम् ॥ (श्रुतबो० ) इति ।
संकरः – १ [ क ] परस्परात्यन्ताभाव समानाधिकरणयोर्धर्मयोरेकत्र समा-
वेशः ( दि० १ ) ( वै० वि० ११२ १३ ) । एतसंकरलक्षणं च पर-
स्परात्यन्ताभावसमानाधिकरण पदार्थद्वयसामानाधिकरण्यत्वम् इति ( ल०
व० ) । खसामानाधिकरण्य स्वाभावसामानाधिकरण्य स्वसमानाधिकरणा-
भागप्रतियोगित्व एतत्रितयसंबन्धेन यत्किंचिज्जातिविशिष्टत्वं समुदितार्थः
इति गुरुचरणा: ( भिकुशास्त्री गोडबोले ) प्रादुः । अयं संकरश्च जातित्वे
बाधकः इति विज्ञेयम् (नील० ) । श्रीहर्षकृतखण्डने स्त्रेवं प्रतिपादितम्
न सांकर्यस्य सर्वथा जात्यभावकल्पकत्वम् । मानाभावात् । एवं च
भूतस्वमूर्तस्ये पृथिवीत्वशरीरस्वे च जातिरूपे एव । क्रियासमवायिकारण-
तावच्छेदकतया मूर्तत्वादेरिव भूतादिपदशक्यतावच्छेदकतया भूतत्वादे-

Edit summary (optional) Status

Needs more work

Proofed once

Not relevant

Only registered users can save changes. Create an account or sign in to save your changes.