Since you are not logged in, some functions (such as the OCR button) have been disabled. To use all website features, please create an account.

मीमांसान्यायप्रकाशः व्याख्यासहितः (to be deleted, missing pages) / 121 Image 121 of 276 (Page 97)

Needs more work

Help

निरूपणम् ]

सारविवेचिनोव्याख्यासंवलितः

पांशुयाजाज्यनिर्वापो मुख्यक्रमान्न पूर्वमनुष्टीयते, तस्य दुर्बलत्वात्. । पाठ-
क्रमात्तु पश्चाद्नुष्ठोयते, तस्य प्रबलखादिति ।

स चायं मुख्यक्रमः प्रवृत्तिक्रमाइलवान् । प्रवृत्तिक्रमे ह्याश्रीयमाणे बहू-
नामङ्गानां प्रधानविप्रकर्षो भवति, अस्मिंस्तु माश्रीयमाणे सन्निकर्षः। तद्यथा-
दर्शपूर्णमासयोरादावाग्नेयानुष्ठानं, ततः सान्नाय्यस्य । तद्धर्माश्च केचित् पूर्व-
मनुष्ठीयन्ते । तत्र यदि प्रवृत्तिकममाश्रित्य तद्धर्माः सर्वे पूर्वमनुष्ठीयेरन, तत
आग्नेयधर्माः, तत आग्नेयानुष्ठानं, ततः सान्नाय्यानुष्ठानम्, तदा तद्धर्माणां
स्वप्रधानेन सह द्वाभ्यामाग्नेयधर्म तदनुष्टानाभ्यां विप्रकर्षः स्यात् ।

यदा तु सान्नाय्यधर्माणां केषाश्चित् पूर्वमनुष्ठानेऽपि अन्ये सर्वे मुख्य-
क्रममाश्रित्याग्नेयधर्मानुष्ठानानन्तरमनुष्ठोयन्ते तदा सर्वेषा नाग्नेयधर्मसा-
नाय्यधर्माणामेकैकेन विजातीयेन व्यवधानं भवतिः - श्राग्नेयधर्माणां स्व.
प्रधानेन सह सान्नाथ्यधर्मेर्व्यवधानात्, सान्नय्यधर्माणां च स्वप्रधानेन
सहाग्नेयानुष्ठानेन व्यवधानात् इति न विप्रकर्षः । तस्मात् मुख्यक्रमः
प्रवृत्तिक्रमाद्बलवान् ॥
(प्रवृत्तिक्रमनिरूपणाम् )

सह प्रयुज्यमानेषु प्रथानेषु सन्निपातिनामङ्गानामावृत्त्यानुष्ठाने कर्तव्ये
'द्वितीयादिपदार्थानां प्रथमानुष्ठितपदार्थक्रमात् यः क्रमः स प्रवृित्तिक्रमः ।

पुरोडाश:, उपांशुयाजः श्राज्यहविष्कः, अग्नीषोमीयः पुरोडाशः, इति श्रीणि प्रधा.
नानि । तत्र आग्नेयाग्नीषोमीययोः पौर्वापर्य तु तदीययाज्यानुवाक्याक्रमादित्युक्तं पूर्वम् ।
उपांशुयाजध 'उपांशुयाज मन्तरा यजती'ति वाक्येन आग्नेयाभोषोमीययोर्मध्ये कर्तव्य-
तया विहित इति तेनैव क्रमेण तेऽनुष्ठीयन्ते । तत्र च तदङ्गभूतइ विर्निर्वााः, अग्नये
जुष्टं निर्वपाम्यग्नीषोमाभ्याम्' इत्यादिना विहिताः । एवं च अत्र मुख्यक्रमानुरोधेन
आग्नेयानन्तरमनीषोमीयात्पूर्व कर्तव्य आाज्यनिर्वापः, श्रथ वा पाठक्रमानुसारेण अन्त
एवेति सन्देहे मुख्यक्रमापेक्षया पाठक्रमस्य प्राबल्यात्तदनुसारेणान्त एवानुष्ठानमिति ।

एवं मुख्यक्रमस्य पाठक्रमापेक्षया दौर्बल्यं निरूप्य इदानीं तस्य प्रवृत्तिकमापेक्षया
प्राबल्यं निरूपयति - स चेति । प्रवृत्तिक्रमस्य दौर्बल्ये कारणमाह - प्रवृत्तीति । त
द्धर्माः सान्नाय्यधर्माः । केचिदिति । शाखाच्छेदनवरसापाकरणादय इत्यर्थः । पूर्वमि
ति। तेषां पूर्व पठितत्वेन पाठक्रमानुसारेण पूर्व मेवानुष्ठानस्य प्राप्तत्वादिति भावः ।
तद्धर्माणां सान्नाय्यधर्माणाम् ।

(प्रवृत्तिक्रमनिरूपणम् )

एवं मुख्यक्रमं निरूप्य प्रवृत्तिक्रमं निरूपयति - सहेति । युगपदनुष्ठीयमानेष्विस्य-
र्थः । सन्निपातिनामिति । सन्निपरोपकारकाणामित्यर्थः । यत्र बहूनां प्रधानाना मेकका.
लकर्तव्यता प्राप्ता तत्र तदङ्गानामपि सन्निपत्योपकारकाणां युगपदनुष्ठानं
प्राप्तम् तच्चाश-
क्यमित्येकैकस्मिन् प्रधानेऽङ्गावृत्त्यामवश्यं भाविन्यां तत्र यत्मघानमारभ्य येन क्रमेण प्रा.
थमिका ज्ञानुष्ठानं कृतं तेनैव क्रमेण तदेव प्रधानमारभ्य द्वितीयाज्ञानुष्ठानमिति यः क्रमः

१

Edit summary (optional) Status

Needs more work

Proofed once

Not relevant

Only registered users can save changes. Create an account or sign in to save your changes.