Since you are not logged in, some functions (such as the OCR button) have been disabled. To use all website features, please create an account.

भल्लटशतकं व्याख्यासहितं सानुवादम् / 187 Image 187 of 196 (Page 187)

Needs more work

Help

परिशिष्ट

गृह्यन्ते । चन्दनानि भवन्तीत्यर्थः । शाखोट श्शरपत्रश्च कर्कश: कठिनच्यदः
इत्यष्टाङ्गनिघण् : पिचुमन्देश्च निम्बोऽकूटजशक्र इत्यमरः ।

१३१

४. ग्रावारणो मरगयो हरि र्जलचरो लक्ष्मीः पयोमानुषी

मुक्तौघाः सिकताः प्रवाललतिका शैवालम्भः सुधा ।
तीरे कल्पमहीरुहाः किमपरं नाम्नापि रत्नाकरो

स

दूरे कर्णरसायनं निकटतस्तृष्णाऽपिनो शाम्यति ॥१०६॥
विविधविभवातिसमृद्धो बन्धु देशान्तरे निवसतीति वार्ताश्रवरणमनोशं
भवति । कि चौत्सुक्येन... को नाम पिपासामपि स किञ्चिन्न परिहरतीत्याह-
ग्रावारण इति । यत्राम्भोधौ मणयो रत्नान्येव ग्रावाणः पाषाणाः हरिः विष्णु र्जल-
चरः सलिलवर्ती मत्स्यप्राय इति यावत् । लक्ष्मीः रमा तु पयोमानुषी जलवर्तिनी
मनुष्यस्त्री खलु । मनुष्याकारा: प्राणिनः सञ्चरन्ति । मुक्तौघा मौक्तिकसङ्घा
एव सिकता बालुका भवन्ति । प्रवाललतिका विद्रुमलता एव शैवाला भवन्ति
अमृतमेव अम्भो जलं भवति । किञ्च तीरे वेलार्या कल्पमहीरुहः सन्ति । अपर-
मन्यत् कि न किमपि प्रयोजनमित्यर्थः । अयमम्मोनिधि समुद्रः । नाम्ना अम्भो-
निधिनामधेयेन करणेन दूरे विदेशे । कर्णरसायनं कर्णयोः श्रवणयोः रसायनम् ।
रसो वीर्यं बलातिशयः । ईयते प्राप्यते व्याध्यादिनिवर्तनाद नेनेति रसायनमोषधि
विशेषः । रसायनं विहङ्गेऽपि जराव्याधिभिरोषध मिति विश्वः । रसायनं करर्णा-
मृतं भवति । श्वाव्यगुरणगरणो भवतीति यावत् । निकटतः समीपे स्थितानाम् ।
सार्वविभक्तिकस्तसिल् । तृष्णा पिपासायि नो शाम्यति शान्ता भवति । समुद्र
जलस्य क्षारतमत्वादित्यर्थः । शमे देवादिकत्वात् कर्तरि लट् । शमामष्टाना-
मित्यादिना दीर्घः ॥ १०७॥

५. त्यक्तेति ॥१००।

वदान्यात् सुलभं लाभमुत्सृज्य क्रूरं लोभिनं वा सेवमानो मूढ इत्याह-
त्यक्तेति । हे भ्रमर मधुप । दुष्टोऽपि प्रतीयते । मुग्धो मूढस्त्वम् । मुग्धं सौम्ये
नवे मूढे इति विश्व: । अनादरेणावज्ञया । अरविन्दमकरन्दं पद्मरागं त्यक्त्वा
परिहृत्य । किञ्जल्क कल्कपरिधूसरितान्तरेषु किञ्जल्क: केसर एव कल्को
मलम् । कल्कोऽस्त्री मलैनसोरित्यमरः । तेन परिघूसरितं परितो धूसरीकृतम् ।
अन्तरं मध्यं येषां ते तथोक्ताः । तेषु केतकीविकटसङ्कटेषु । केतक्या विकटं प्रभुतं
सङ्कटं सम्बाघो येषां ते तथोक्ताः । सङ्कटं स्यान्तु सम्बाध इत्यमरः । तेषु कण्ट-
केषु गण्डलुब्धसौरस्यलोभी सन् मुधा व्यर्थमेव घावसि स्वचरसि । हा हा
शब्दो विषादे नहि मद्यपायिनो विवेकोऽस्तीति भावः ॥१०॥

CC-0 Shashi Shekhar Toshkhani Collection. Digitized by eGangotri

Edit summary (optional) Status

Needs more work

Proofed once

Not relevant

Only registered users can save changes. Create an account or sign in to save your changes.